Ξέρω έναν Τόπο: Ποιητική Συλλογή του Δημητρίου Γκόγκα / e-book / 2018 : Τέσσερα [4] Ποιήματα

 
 

ΣΚΑΠΑΝΕΙΣ ΤΟΥ 80
 
Και οι σκαπανείς;
Που πάνε οι μεσήλικοι σκαπανείς
κάθε πρωί Σαββατοκύριακο;
Αγγαρεία της χούντας,
με τις τσάπες και τις τσουγκράνες στους κυρτούς ώμους
στοιβαγμένοι σε καμιόνια;
Προς τα μεγάλα νταμάρια με τις άσπρες κοτρόνες
αιχμάλωτοι των ταμάτων,
έρμαια της σκόνης και του πνιγηρού ανέμου.
 
Ανάμεσα σε αυτούς και ο ποιητής.

**

ΗΤΑΝ ΤΟ ΘΕΛΗΜΑ ΤΗΣ
 
 
Ήρθε ο γαμπρός και έκατσε δίπλα του
να μετρηθεί το ύψος και το πλάτος
και προπαντός οι αποστάσεις.
 
Η κόρη του είχε φτάσει τα είκοσι ένα χρόνια.
Μετρούσε, ξανάμετρούσε τόσα τα έβγαζε
και ο ίδιος είχε πατήσει τα εξήντα.
 
Αισθάνθηκε στην πλάτη το χτύπημα του χεριού,
«μην ανησυχείς θα την προσέχω
κοίτα εσύ να γράψεις κείνο το χωράφι με τις ελιές»
 
(η μάνα είχε κοιμηθεί κάτω από κείνες τις ελιές)
 
Έβγαλε το χαρτί από την τσέπη, έβαλε την υπογραφή του,
μια τζίφρα δηλαδή και του το δωσε.
 
Πήρε το χαμόγελο της κόρης, το έκαμε δαχτυλίδι
το φόρεσε στο δάκτυλο του γαμπρού
πήρε την μνήμη την έκαμε κεντητό
και είπε: ήταν το θέλημά της.
 
Κέρασε από μια ελιά στους καλεσμένους.
 
Ύστερα βγήκε από το σπίτι
πήρε τον δρόμο για το χωράφι
ξάπλωσε κάτω από τις ελιές.
 
Τον πήρε και κείνον ο ύπνος.
 
***
 
ΕΝΑ ΑΠΟΓΕΥΜΑ ΑΝΟΙΞΗΣ
 
 
Δεν ξέρω ποιο λόγο να γράψω πρώτα, αλλά σίγουρα γνωρίζω την κερασιά στο περιβόλι και το βουητό το ψάλτη από την εκκλησιά του Αγίου Αντωνίου. Μια κερασιά που γράφει.
 
Ακόμα και τώρα πριν από την πρόταση, η καμπάνα της Εκκλησιάς οδηγεί τα βήματα ενός μολυβιού, σ΄ ένα ξεχασμένο τετράδιο. Το σεντούκι φούσκωσε από μνήμες. 
 
Η μάνα πάντα κοιτάζει από το παράθυρο την κατηφόρα του Τσάλτεπε, μην δεν φανεί ο πατέρας. Ο φόβος την κρατά στην ζωή και την απομακρύνει.
 
Κοντά στον τοίχο και στην βρύση που στάζει έχουν σύναξη οι βάτραχοι του ξεροπόταμου και οι μέλισσες του κάμπου. Μπουχτίσαμε από μέλισσες που δεν τσιμπάνε.
 
Και με παίρνει ο ύπνος με το μολύβι στο χέρι, την κερασιά να γελάει, το σεντούκι ν΄ ανοίγει, να κοάζουν οι βάτραχοι κι μέλισσες και πάλι δεν τσιμπάνε.
 
Ο ήχος από την σκουριασμένη ρόδα του κάρου ακούστηκε. Ο πατέρας φάνηκε και ένας αέρας μυριστικός φύσηξε και άνοιξε το παράθυρο. Η μάνα χαμογελά. Σαν γυναίκα.

****

ΑΝΕΞΟΦΛΗΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΑ
 
Ξεκίνησε από τους μακρινούς τόπους
άφησε πίσω του ένα μαγικό σήμαντρο
και την μάνα του να το χτυπά κάθε Κυριακή
στην αυλή της.
 
Έτσι έρχονταν και οι γείτονες
σεμνοί και αγαπημένοι σύντροφοι.
Πότε για το γλυκό και
πότε γιατί ήταν καλύτεροι άνθρωποι.
Κρατώντας στα χέρια τους σμύρνα και λιβάνι.
Κρατώντας στα χέρια τους τα δώρα του δικαστή
και χρέη.
Χρέη, τόκους ψεύδους, φόρους και υποθήκες.
Τα ανεξόφλητα γραμμάτια της ιστορίας.
 
Ποιος τα θυμάται πια;
Ποιος τρέχει στις τράπεζες και στα κολαστήρια;
Η μάνα έχει μια δύναμη μόνο
Ότι  δύναμη της απόμεινε δηλαδή
να χτυπά το σήμαντρο κάθε Κυριακή.
 
Ξεκίνησε από τους μακρινούς τόπους
ξωπίσω της έκλειναν παράθυρα
σπιτιών που ύφαιναν σε αργαλειούς παραδουλεύτρες
και φτηνές εργάτριες
σκυφτές  από τους ανελέητους πόνους της μέσης
των σπονδύλων και του μεροκάματου
λίγες μπροστά στα δεκάδες τάματα
και τ΄ αναμμένα καντήλια της όμορφης Παναγιάς.
Ύφαιναν την πιεστική λύπη
κένταγαν το ατελείωτο χρέος
βελόνιαζαν τις συνεχείς πληρωμές
και τα γραμμάτια,
έμεναν γραμμάτια ανεξόφλητα.
 
Κάθε Κυριακή μια μάνα χτυπά το σήμαντρο
λαλώντας τον από τους μακρινούς τόπους.
Στα όνειρά της
Στην τύχη της
Στον χρόνο της
Στην ζωή της
 
Εκεί χωρίς την πληρωμή να χει φτάσει στο κόκκαλο
χωρίς την πληρωμή να χει τελειώσει  την νύχτα
χωρίς την πληρωμή να προκάμει να δώσει το φιλί της.
 
Και   οι γείτονες ν΄ απλώσουν το χέρι δίνοντας
το πιατάκι με το γλυκό πάλι πίσω.
Το πιατάκι της Κυριακής με τ  ασημοκέντητη σταυρό
και πάνω το σήμαντρο να την καλεί στον τάφο.
Κολλά το χώμα, το κοκκινόχωμα,
όπως η ζωή σε ένα ανεξόφλητο γραμμάτιο.

https://www.ebooks4greeks.gr/kserw-ena-topo

ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ / Δημήτριος Γκόγκας / από την ποιητική συλλογή : ξέρω έναν τόπο

 

Το χωριό μου έχει μια μάννα που κλαίει τα βράδια.
Το δάκρυ της στάζει στην ροδιά της αυλής.
 
Έχει ένα σπίτι.
Παραθύρια ορθάνοικτα,
εκεί που μιλούν τα παιδιά του.
 
Στην Εκκλησιά υπάρχει ένα μνήμα.
Χαμογελά και πλαγιάζει ο πατέρας.
 
Το χωριό μου έχει ένα δάσος.
Να το περπατήσει κανείς δεν μπορεί.
Ζει πάνω στις ρίζες.
 
Κάθε που φεύγω,
πετώ στους δυο λόφους.
Μιλώ του βουνού μου και κλαίω.

Αν είναι να έρθω / Δημήτριος

 

 
«Αν είναι να έρθω» επαναλάμβανε συνεχώς
με το σάλιο να πέφτει από τα ασπρισμένα χείλη του,
« Αν είναι να έρθω,  θα έρθω σαν ένας διαβολεμένος έρωτας,
μια μολυσμένη αγάπη»
«Κι αν είναι  να φύγω, θα φύγω σαν ένα όνειρο
ή μια καιόμενη βάτο στο όρος Χωρήβ.
«Δεν θέλω» ψέλλισε «να με ορίσεις ως ενδεκάτη εντολή,
μου αρκούν οι δέκα εντολές του κόσμου.
Όλες απέθαντες, σαν να βαπτίστηκαν στο αθάνατο  και της στυγός τα νερό.
Απέθαντες και μαρτυρικά βασανιστικές για την ελευθερία των ανθρώπων»
Τι να του κάνουν οι υπογραφές και τα μυρωμένα κιτάπια από δάκρυα
ως στέγνωσαν, μ΄ αφήσαν πίσω τους αποτυπώματα και στεναγμούς.
 
«Αν είναι να έρθω, κλείσε τα κιτάπια και τα παραθύρια.
Ο ερχομός μου μόνο θλίψη και μαύρο θα ρίξει.
Μια καταχνιά και μια πρωινή ομίχλη τριγύρω θα είναι στο διάβα μου,
έτοιμες να με προϋπαντήσουν, έτοιμες να με σκανδαλίσουν  
κι ύστερα μετά από το δείπνο πάλι μια αντάρα και μια ομίχλη θα με σκεπάσει.»

Υστεροφημία / Δημήτριος Γκόγκας

 

 

Μέσα σε δύο δεκαετίες σκότωσε πενήντα εννέα γυναικείες λέξεις.
Όσες και οι χρονιές που ζούσε.
Για το ακριβέστερο, πενήντα εννέα λέξεις θηλυκού γένους !
Του είχε μείνει μία εξαίρετη μα δύσκολη συνάμα,  η υστεροφημία.
Πάντα πίστευε ότι αυτή θα τη σκοτώσει η δικαιοσύνη.
Σε ονειρική ενέδρα, κάποια μελαγχολική Κυριακή, κάποιο δείλι.
Αυτός θα περνούσε στην αιώνια αφάνεια.
Κατά συρροή δολοφόνος της ποίησης.
Ένα κείμενο σύνηθες με τυπογραφική γραμματοσειρά.
 
Είχε μεγάλες προσδοκίες.
Όλοι το γνώριζαν, αναμφίβολα θα έστηναν συμπληγάδες.
Στα έλη των λέξεων καραδοκούσαν οι Στυμφαλίδες όρνιθες.
Περίεργες ληστρικές αμαζόνες.
Και δεν ήταν ο ήρωας που θα τις χειραγωγούσε.
Τα βέλη τους
με τη περίεργη τροχιά στης κριτικής σκέψης το πλατύσκαλο,
δεν άφησαν αδιάφορο το ποιητικό δίκαιο.
Η υστεροφημία τον πλήγωσε.
 
Πριν σβήσει σαν διάττοντας γέλασαν όλοι στην πλατεία.
Ο επικήδειος τσιμέντωσε το περιθώριο.
Κι ήταν ωραία κηδεία!

Δικαιολογία Ποιητή / Δημήτριος Γκόγκας

 

Η σκιά του άνθιζε αναπάντεχα
πότε στη ζωή και πότε στον θάνατο. 
Μύριζε κόκκινη παραρούνα και ανεμώνα του Πέγκου*
μύριζε λιβάνι του Αγίου Αντωνίου. 
Έπιανε τα βήματά του, μικρός τυμπανιστής, των βρεγμένων σκελετών του 
να κάνουν ανεπαίσθητο θόρυβο στους υγρούς δρόμους των πόλεων 

και τα λασπωμένα δρομάκια των χωριών του. 
Γήινοι παράδεισοι που προδόθηκαν 
στις κάννες της αδιαφορίας και της υποκριτικής λογικής. 
Σύγχρονη φαυλότητα!
Πήναινε μπροστά, κρατώντας στον ώμο το όπλο, η σκιά εκεί. 
Βάδιζε πίσω, τον ακολουθούσε πιστά. 
Ο ασκεπής τάφος, το μόνο ασφαλές καταφύγιο. 
Πλήρης δικαιολογία ποιητή. 

*Πέγκο: Περιοχή του Στρυμονικού Σερρών 

ΚΥΠΡΙΑΚΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

 

                                                    γράφει ο Δημήτριος Γκόγκας 

Πλησιάζοντας τα Χριστούγεννα και οι εορτές για τον ερχομό του Νέου Έτους από τις εκπομπές της Τηλεόρασης και των Ραδιοφώνων ακούγονται τραγούδια του ελληνικού αλλά και του ξένου ρεπερτορίου άλλα καλά, άλλα λιγότερο όμορφα και άλλα ανούσια γύρω από από το αιώνιο θέμα της αγάπης. Βλέπετε τις ημέρες αυτές βασιλεύει η αγάπη, εν μέσω δύο πολύ σημαντικών πολέμων. Αυτών στην Ουκρανία και στην Γάζα, όπου Ρωσία και Ισραήλ αντίστοιχα έχουν εισβάλλει, το κάθε κράτος για τους δικούς του λόγους και σπέρνουν τον όλεθρο. 

Ακούγοντας αυτά τα τραγούδια, αναρωτιέμαι γιατί οι ραδιοφωνικοί παραγωγοί αγνοούν τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια της Λαικής παράδοσης που αναντίρρητα είναι πολύ πιο μελωδικά και οι στίχοι τους πολλοί πιο ουσιώδεις αλλά και εγγύτεροι του θέματος των Χριστουγέννων και των εορτών του Νέου έτους. Και χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστε απαθείς μάρτυρες της απομάκρυνσής μας από τις ρίζες μας. Στις σοβαρές συζητήσεις πετάμε κάποιες φτηνές δικαιολογίες και υπερασπίζουμε τις επιλογές των ακουσμάτων μας (όχι ότι δεν πρέπει να έχουμε και τέτοιες επιλογές) με φτηνά δικαιολογητικά και σύγχρονα συγχωροχάρτια. Οι εποχές αλλάζουν νομίζουμε και όχι ότι επαναλάμβάνονται σε νέα μοτίβα, όπως θα υποχτηρίζω εγώ. Και κάποια στιγμή θα ξυπνήσουμε αλλά θα είναι πολύ αργά να σβήσουμε τις φωτιές που οι ίδιοι ανάψαμε. 

Ας ακούσουμε ένα από τα ωραιότερα Κάλαντα του ελληνισμού: Τα κάλαντα των Χριστουγέννων της Κύπρου.