3 Χαικού του Δημητρίου Γκόγκα

 

Άλλοι έτρεχαν
Άλλαζαν τον κόσμο μας
Εμείς γράφαμε.
 
Μικρό ποίημα
Κουνούπι στον άνεμο
άμεμπτη μνήμη.
 
Ονειρεύτηκα,
για τους ποιητές της γης,
αιώνια δόξα.

ΒΥΘΙΣΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ…* του Δημητρίου Γκόγκα

 

Λησμονημένος ο κάμπος είναι το μικρό σπίτι που χάσαμε.
Στα δύο κόπηκε ο αέρας.
Καταβυθίζεται άδοξα πικρός.
Τα δένδρα, τούτα στα βουνά είναι άνδρες που χάθηκαν.
Στο πρόσωπο ηρώων αισχύνη μιας αδιαίρετης πατρίδας.
Ουτοπία εκτός.
Οι θάμνοι που φύτρωσαν, αγριάδες θαρρώ, είναι παιδιά μας.
Δικά τους, δικά μας ,στο πράσινο σύνορο, είναι παιδιά μας.
Το μέλλον τυφλό δεν θα δούμε.
Ενωμένο μέλλον με απειλές, λιβέλους, αίματα και αγχόνες.
Οι ευκάλυπτοι και τα ζυγόφυλλα, γεννιόνται στις αγριωπές ξερολιθιές
κι είναι όρθιες γυναίκες.
Οι γυναίκες μας,
Μαυροντυμένες, σκληρές, πνιγμένες σε μια αγνοούμενη σιωπή
Μια ελπίδα ανέλπιδη ξεπηδά από τα μάτια του ήλιου Οδυσσέα
Τσακίζεται στα λιθάρια και στ ΄αμπέλια της νήσου αλλόφρονη
Συνθλίβει το φως που ηρωικά ξεμυτίζει
μέσα από τα καταπράσινα φύλλα
της πορτοκαλιάς, της λεμονιάς, της ελιάς, 
της βυθισμένης στην άμμο πολιτείας.
Αρσινόη, Κωνστάντια, Αμμόχωστος.

* Έλαβε Γ΄Βραβείο για το ποίημά του: Βυθισμένη στην Άμμο... (Ενότητα: Αμμόχωστος Βασιλεύουσα) από τον ΕΠΟΚ (Ελληνικός Πολιτιστικός Όμιλος Κυπρίων) στον 8ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό [2018]

ΘΑΥΜΑΣΙΑ ΑΙΣΘΗΣΗ /Δημήτριος Γκόγκας

  Γ΄βραβείο 

στον 7ο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό 

της Πνευματικής Συντροφιάς Λεμεσού / 2018

Θαυμάσια η αίσθηση να μαθαίνεις πως χάθηκε
Ούτε που σε νοιάζει ο κλεμμένος τόπος και το μειδίαμα του χρόνου
Πίσω από τις σκούρες κουρτίνες 
το ποτήρι που σήκωσες να κάμεις μια πρόποση
έκρυβε στο βυθό του, το αίμα και το σώμα που δεν μετάλαβες
Πικράθηκες και μια σταγόνα από τούτη την πίκρα, επιστρέφει πάντα
Μετανάστρια στα μικρά ξέφωτα, πρόσκαιρες πατρίδες,
όπου στήνουν χορό οι ερινύες και οι κάμπιες δαγκώνουν τη ηθική σου
Κλείνεις τα μάτια, σιωπάς, δεν ακούς, κάμεις πως δεν ακούς
Αλυσοδένεσαι, μόνος δικάζεσαι, τιμωρείσαι
Τι να περιμένεις από αυτή την επανάληψη; Εκδίκηση;
Σκορπά ότι έσπειρες, πότισες, γεύτηκες
Με μαθηματικές πράξεις θανάτου και ζωής,
Προσθέσεις, αφαιρέσεις, διαιρέσεις της αλήθειες και του ψέματος
Στον ορίζοντα πολλαπλασιάζονται πενιχρά τα φλογισμένα βλέμματά σου
Ακοντίζει στον φόβο η αίσθηση, τον φόβο.
Θαυμάσια λοιπόν, καθώς αποχαιρετάς στρίβοντας τη σόλα
Πάνω στο φτύμα που έπεσε, στο χώμα που έρανες, το σώμα που θύμωσες.
Και πόσο λυπηρό
Η αίσθηση τούτη τρώει τη σάρκα σου, μεστή από λάθη στον πηγεμό σου.
Ίσως να σκέφτεσαι πως δεν ήρθε κι η δική σου ώρα.
Μα είναι παρήγορη η θαυμάσια αίσθηση.

ΑΔΟΥΛΩΤΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ* του Δημητρίου Γκόγκα

 * έπαινος στον 8ο Λογοτεχνικό διαγωνισμό/2018 του ΕΠΟΚ 

Ελλάδα:	Κύπρος θαλασσοφίλητη μες στης καρδιάς τη στράτα.  Άκου τι έχω να σου πω, δυο λόγια δυο μαντάτα.
Κύπρος:	Τι έχεις τάχα να μου πεις, να μου καταλογίσεις; Έχω περάσει δύσκολα, εσύ να ευτυχίσεις.
Ελλάδα:	Κύπρος μου τα τραγούδια σου,  ακόμα στάζουν αίμα. Όλο τον κόσμο γύρισα, μα τόπο σαν εσένα, δεν είδα άλλον πουθενά. Είσαι μες στη ψυχή μου. Ορίζεις την ανάσα μου και όλη την ζωή μου!
Κύπρος:	Τι έχεις Μάνα όμορφη  και πολυαγαπημένη; Κρύψου μέσα στους πόνους μου, στα στήθη διχασμένοι.
Ελλάδα:	Χίλιοι εχθροί περάσανε, πάνω απ΄ το κορμί σου. Αφήσανε το στίγμα τους και τώρα μοναχή σου, γυρεύεις τα αδέλφια μου που κείτονται θαμμένα. Τα όνειρα στα σύννεφα, ισχνά σκελετωμένα. Μην τα κοιτάς τα όνειρα, εφιάλτες γίναν τώρα. Ξεπλένονται τα Σάββατα, με του Ιουλίου τη μπόρα!
Κύπρος:	Όπου κι αν βγω, όπου σταθώ, όπου κι αν ξαποστάσω, δεν βρίσκω δρόμο να διαβώ, ποτάμι να περάσω.
Ελλάδα:	Πάντα υπάρχει μια κραυγή που μου μηνά σταμάτα! Δεν είν ο κόσμος αρκετός για τη δική σου στράτα.
Κύπρος:	Πικρά ετούτα που λογάς, ψίθυροι στο αέρα. Μου αρπάξανε κάποιες ψυχές κι απλώσανε φοβέρα. Αυτές θα γίνουν δρόμοι μου, θα γίνουν μονοπάτια και όπως μιλούσε ο ποιητής θα βρω τα σκαλοπάτια, για να ανέβω πιο ψηλά, να ζήσω στους αιώνες. Μέσα στα όμορφα βουνά, κλαδί σε ελαιώνες!
Ελλάδα:	Σε χαιρετώ  Αφροδίτη μου, σ΄ αφήνω με υγεία. Σ΄ αυτό τον τόπο ολημερίς γράφεται ιστορία. Και κάποια δάκρυα που κυλούν και γίνονται βροχούλα αδούλωτες βαφτίζουνε, ζωές μες σε βαρκούλα, που ταξιδεύει σαν εσέ, στης θάλασσας τη ρότα. Θέλω να βρεις τη δόξα σου, να γίνεις όπως πρώτα.

 

 

Η ΠΡΑΣΙΝΗ ΓΡΑΜΜΗ* / ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΚΟΓΚΑΣ

 Τιμή  στον Αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. 

εξηνταδύο χρόνια μετά.

 Με το όνειρο της Ένωσης ανεκπλήρωτο.

1.         Η Πράσινη Γραμμή που μας χωρίζει,  

            οσμή θανάτου στην πατρώα γη.

            Το στήθος μας μια κάννη αντικρύζει. 

            «Ρίξε ρε μάνα την ύστατη σπονδή»

2.         Κι ηχούνε απ΄ το πέρα οι φωνές τους, 

            μικρών ηρώων, ρόγχοι κρεμαστοί.

            Στους ουρανούς σημαίες οι ζωές τους. 

            Στο βάθος σβήνει κάπως η γραμμή.

3.         Την κάμανε εθνάρχες, δραγουμάνοι, 

            Βιγλάτορες, μουχτάρηδες, σοφοί.

            Στης ιστορίας το ξεδιάντροπο σεργιάνι, 

            ξεχάσαν να την βάψουν με σταχτί.

4.         Φορούν τη βέρα σ΄ ένα γάμο στείρο 

             κι αφήνουνε τη προίκα καταγής.

            Πριν έρθει καταιγίδα θες να γείρω 

             και να  δηλώσω διπλής υποταγής.

5.         Ποιος κρύβει την πατρίδα στο σκοτάδι; 

            Ποιος υπογράφει σε λευκό χαρτί;

            Ποιος συνοδεύει την Κερύνεια στον Άδη; 

            Τη Μόρφου ποιος κρεμάει με σχοινί;

6.         Στης Αμμοχώστου το βουβό λιμάνι, 

            οι ερινύες έχουν τρελαθεί.

            Ποιος βρίσκει την ελπίδα ποιος την χάνει. 

            Κόκκινη γίνεται η πράσινη γραμμή!

7.         Και συ μητέρα στέκεσαι χαρμάνι! 

            Με το τσεμπέρι στ΄ άσπρα σου μαλλιά.

            Το μίσος σου δεν έχει ξεθυμάνει. 

            Το θάρρος σου βουτάει στην καρδιά.

8.         Να δώσεις ένα τέλος στη ελπίδα. 

            «Τούτη η ελπίδα χάθηκε νωρίς»

            Στα κατεχόμενα, η μισή  πατρίδα. 

           Το ύμνησε του κόσμου ο ποιητής.

9.         Για πιάσε το σφυρί και τη σκαπάνη. 

            Για πιάσε χώμα και νερό.

            Στης Μεσαριάς τον κάμπο με δρεπάνι, 

            ζήσε μες  της αγάπης τον χορό.

10.       Και δέσε την πατρίδα σου στη ζώνη. 

            Όλη η πατρίδα σου είν΄ η ζωή.

            Σιτάρι γίνε σ΄ απέραντο αλώνι, 

            για να σβηστεί η πράσινη γραμμή!

11.       Κι αν την γραμμή αρνούνται οι αχρείοι. 

            Μη λες ξανά πως θα περάσουμε.

            Κι άμα σου πουν κοφτά « Αιδώς Αργείοι» 

            Και την ζωή μας να θυσιάσουμε.

12.         Η Πράσινη Γραμμή που μας χωρίζει, 

              μοιράζει της πατρίδας την καρδιά.

             Της λευτεριάς το άρωμα μυρίζει. 

             Μα είναι καρφωμένη με σουγιά.

13.       Με μια πνοή το χρώμα της διαγράψτε. 

            Με μια φωνή στον κόσμο ν΄ ακουστεί.

            Με δάδες το κορμί της όλο κάψτε.  

            Κι ύστερα ενώστε τη δική μας γη.

*Α΄Βραβείο στην κατηγορία : Μουσικός Στίχος του 8ου Παγκόσμιου Λογοτεχνικού Διαγωνισμού του ΕΠΟΚ (2018)

Τι χαρακτηρίζεται ως έγκλημα πολέμου;

 γράφει ο Δημήτριος Γκόγκας

Σύμφωνα με το Διεθνές Ποινικό Δίκαιο, που ουσιαστικά θεσπίστηκε με τη συνθήκη των Βερσαλλιών στις 28 Ιουνίου του 2019 και εφαρμόστηκε μετά τον Β΄παγκόσμιο πόλεμο, Έγκλημα πολέμου χαρακτηρίζεται κάθε προσβολή της ηθικής και του κύρους των διεθνών νόμων, συνθηκών και συμβάσεων, η οποία συνέβη κατά τη διάρκεια πολέμου και οι φερόμενοι ως εγκληματίες πολέμου προσάγονται στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, όπου δικάζονται για τα εγκλήματά τους καθ΄ όσον αυτό  καθίσταται αρμόδιο.

   Αυτός ο γενικός χαρακτηρισμός καταλαβαίνει κανείς ότι εφαρμόζεται κατά περίπτωση και κατά το δοκούν από τους ισχυρούς του κόσμου. Το λέω αυτό διότι αμέσως με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, άρχισαν και οι κατηγορίες των Δυτικών ότι διαπράττονται εγκλήματα πολέμου και ήδη έχουν χαρακτηριστεί κάποιοι ως εγκληματίες πολέμου. Αντικειμενικά να δει κανείς έναν πόλεμο, ή μια στρατιωτική εισβολή ενός κράτους σε ένα κράτος θα διαπιστώσει, θα κατανοήσει ότι δεν μπορεί παρά να συμβούν βίαιες, αδιανότητες καταστάσεις. Ο πόλεμος εκ των πραγμάτων, από γεννήσεώς του είναι βίαιος. Δεν γίνεται διαφορετικά. Δεν είναι γλέντι σε γάμο ή πάρτυ με φωτοβολίδες. Και αυτό το γνωρίζουν όλοι.Φυσικά πολλές καταστάσεις στη διάρκεια ενός πολέμου μπορούν να αποφευχθούν, πχ βιασμοί, εκτελέσεις αμάχων, χρησιμοποίηση χημικών όπλων κτλ, όμως ποιος μπορεί μέσα σε ένα χάος να δημιουργήσει μία τάξη. Κανένας. Μέσα στη ζούγκλα ενός πολέμου, ο άνθρωπος γίνεται αγρίμι, θηρίο και κατασπαράζει ότι έχει κριθεί πως είναι εχθρός και αντίπαλος. 

  Διαβάζοντας για  τις τελευταίες ανά τον κόσμο πολεμικές συρράξεις θα διαπιστώσει κανείς πως έχουν απαγγελθεί κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου σε ορισμένες περιπτώσεις και πως μόνο λίγοι έχουν καταδικαστεί ως εγκληματίες πολέμου. Όταν μιλάμε για εγκληματίες πολέμου ο νους μας πηγαίνει σίγουρα στον Β΄παγκόσμιο πόλεμο και στους Ναζιστές της Γερμανίας. Μετά την ήττα του Χίτλερ,  πραγματοποιήθηκε σε εύλογο χρονικό διάστημα η δίκη της Νυρεμβέργης, που αφορούσε κυρίως την περίοδο του Ολοκαυτώματος. Το Διεθνές Δικαστήριο επιβάλλει τη θανατική ποινή σε 12 κατηγορουμένους (Γκέριγκ, Ρίμπεντροπ, Κάιτελ, Καλτενμπρούνερ, Ρόζενμπεργκ, Φρανκ, Φρικ, Στρέιχερ, Ζάουκελ, Γιόντλ, Ζάις-Ίνκαρτ και Μπόρμαν). Τρεις καταδικάστηκαν σε ισόβια φυλάκιση (ο Ες, ο υπουργός οικονομικών Βάλτερ Φουνκ και ο Ρέντερ). Τέσσερα άτομα καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης από 10 έως 20 έτη (Ντένιτς, Σιράχ, Σπέερ και Νόιρατ). Το δικαστήριο αθώωσε τρεις κατηγορουμένους: τον Χίαλμαρ Σαχτ (υπουργός οικονομικών), τον Φραντς φον Πάπεν (ένας Γερμανός πολιτικός που διαδραμάτισε καίριο ρόλο στο διορισμό του Χίτλερ ως καγκελαρίου) και τον Χανς Φρίτζε (επικεφαλής του τύπου και του ραδιοφώνου).

Εγκλήματα πολέμου έχουμε και σε άλλες φυσικά πολεμικές συγκρούσεις που δυστηχώς οι εμπνευστές, οι εκτελεστές και οι ηθικοί αυτουργοί έμειναν ατιμώρητοι. Ας αναφέρουμε ορισμένα:

α. Η “σφαγή του Μι Λάι”. Είναι η μαζική δολοφονία άοπλων πολιτών στο Νότιο Βιετνάμ από Αμερικανούς στρατιώτες στις 16 Μαρτίου 1968. 

β. 1937. Οι Ιταλικές δυνάμεις σκοτώνουν 30.000 αθώους πολίτες της Αιθιοπίας

γ. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στις 16 Φεβρουαρίου του 1942, 21 νοσοκόμες από την Αυστραλία δολοφονήθηκαν από Ιάπωνες στρατιώτες στο νησί Μπάνγκα της Ινδονησίας.

δ.9 Απριλίου 1948:107 Παλαιστίνιοι άμαχοι δολοφονούνται από Ισραηλίτες, μέσα σε μια νύχτα, με τα περισσότερα θύματα να είναι γυναίκες και παιδιά.

ε. 13 Απριλίου 1945: Οι Γερμανοί εκτέλεσαν 1.016 κρατούμενους του στρατοπέδου συγκέντρωσης Μιτελμπάου-Ντόρα, κοντά στη βόρεια πόλη της Γερμανίας Γκαρντελέγκεν.

στ. 1974: Οι Τούρκοι κατά την διάρκεια της Εισβολής στην Κύπρο, συλλαμβάνουν, σκοτώνουν αμάχους και βιάζουν γυναίκες. 

ζ. 13 Δεκεμβρίου του 1943: Η σφαγή των Καλαβρύτων 

Αλήθεια σε πόσες από τις παραπάνω περιπτώσεις έχουν απαγγελθεί επίσημες κατηγορίες κατά προσώπων που πρωτοστάτησαν στα παραπάνω εγκλήματα; Σε ελάχιστες. Και μόνο αυτό δεικνύει ότι ο ίδιος ο πόλεμος δημιουργεί τόσο χάος, που δύσκολα μπορεί κάποιος και διακρίνει, που ξεκινά η ορθότητα των μέσων που χρησιμοποιούνται για την επικράτηση επί του αντιπάλου και που τελειώνει. Σίγουρα κάποιος που παρατηρεί εκ των έξω, θα υποστηρίξει ότι μπορούν να δοθούν διαταγές που απαγορεύουν το ένα και το άλλο, δηλαδή: μην σκοτώνεται αιχμαλώτους, αθώους πολίτες, μην βιάζεται γυναίκες, προστατεύστε τις εγκύους κτλ. 

Δεν είμαι σίγουρος όμως πόσο το αγρίμι ο άνθρωπος μπορεί να μην ακονίσει νύχια και δόντια. 

Στο τέλος κάθε πολεμικής σύρραξης, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ο ισχυρός επιβάλλει τους δικούς του όρους και καθορίζει την τροπή των πραγμάτων.