ΟΤΙ ΠΟΛΥ ΤΗΝ ΠΟΝΕΣΕ / Δημήτριος Γκόγκας

 

 στη Φανούλα

 

 

   

Το παρακάτω ποίημα γράφηκε με αφορμή ένα γάμο, μιας συνεσταλμένης, καταπιεσμένης ψυχικά γυναίκας του χωριού μου, του Στρυμονικού Σερρών.  Η γυναίκα αυτή τη πρώτη νύχτα του γάμου για άγνωστους λόγους εγκατέλειψε τη συζυγική στέγη. Έκτοτε, όπως και πριν, ζούσε στη μικρή παράγκα μαζί με τη γιαγιά της, στην ίδια γειτονιά με την οικογένειά μου. Αργότερα, μετά το θάνατος της γιαγιάς της, έμενε σε συγγενικά σπίτια, σε άσυλα, γηροκομεία, κτίσματα εκκλησιών, μέχρι που παρέδωσε  το πνεύμα της, κοιμήθηκε και χριστιανικά ηρέμησε! Θεωρώ ότι η "κοίμησή" της ήταν το θεϊκό δώρο που περίμενε η ψυχή της για να γλυτώσει από την καταφρόνια και την περιθωριοποίηση του χρόνου και των ανθρώπων.

 

 

Καλοκαιράκι φύσηξε, χτενάκι στα μαλλιά της.

Το νυφικό μια Κυριακή, στόλιζε η γιαγιά της.

 

Πως την μεγάλωσε εκεί; Σε ένα χαμοσπίτι.

Ψίχουλα έδινε σ ΄αυτή, όμως και στο σπουργίτι.

 

Μα τράνεψε και έφτασε, ο χρόνος να την ζώσει,

μ΄ ευχές την έντυσε ζεστά, σ΄έναν γαμπρό να δώσει.

 

Ότι πολύ την πόνεσε, ανοίγει το τεφτέρι,

χάδι στο χέρι της ζωής, που εγγόνια θα της φέρει.

 

Ο γάμος βράδυ έγινε, η εκκλησιά γεμάτη,

κάνανε τάμα οι χωρικοί, να μην τους πιάσει μάτι.

 

Το νυφικό κρεβάτι της, στα μαύρα τυλιγμένο

και η τιμή της κόρης μας, τσεμπέρι ήταν δεμένο.

 

Κάποια αστέρια φώναξαν, την κόρη να γυρίσει.

Μα η κόρη έτρεχε πολύ, ποιος να την σταματήσει.

 

Κράτησε μέσα την τιμή, στο σώμα όμως θαμμένη

με το σεντόνι φάνηκε, στο βάθος τυλιγμένη.

 

Τα χάδια απ΄ της γειτονιάς  το χέρι, αγκαθάκια.

Αφήνανε τα δάκρυα, υγρά περιστεράκια.

 

Χώθηκε μες στα κλάματα, στην μαύρη αγκαλιά της,

κι έζησε στην παράγκα της, μαζί με τ΄όνειρά της.

 

Φανούλα κάποιοι είπανε, πως ήταν τ΄ όνομά της

μα τώρα φως στον ουρανό, μαζί με τη γιαγιά της.

 

Το άδοξο και σκληρό τέλος 4 ηρώων του 1821

         Μέσα στη χαρά της ημέρας δεν θα πρέπει να λησμονήσουμε και να προσπεράσουμε το άδοξο τέλος που είχαν οι περισσότεροι από τους σημαντικότερους ήρωες του 1821. Σε εκείνα τα αρνητικά γεγονότα μπορούμε να δούμε ξεκάθαρα ότι παθολογικά αρρωσταίνει το έθνος μας. Παραθέτω μια φωτογραφία που βρήκα στην ιστοσελίδα: https://logospellas.gr/%CE%A5%CE%B3%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CE%9F%CE%BC%CE%BF%CF%81%CF%86%CE%B9%CE%AC/%CE%A3%CE%B1%CF%82-%CE%B5%CE%BD%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%86%CE%AD%CF%81%CE%B5%CE%B9/%CE%B1%CF%85%CF%84%CF%8C-%CE%AE%CF%84%CE%B1%CE%BD-%CF%84%CE%BF-%CF%84%CE%AD%CE%BB%CE%BF%CF%82-%CE%AD%CE%BD%CE%B4%CE%BF%CE%BE%CF%89%CE%BD-%CE%B7%CF%81%CF%8E%CF%89%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BC%CE%B5/

Δεν ξέρω τι είναι Πατρίδα ... ποίημα του Δημητρίου Γκόγκα

 

Δεν ξέρω -σοφός-

τι είναι Πατρίδα.

Έχω χαθεί

στου αγέρα τα χρώματα.

Έξω απ΄ τον κύκλο

ζει μια μαύρη κουκίδα

και ξεχασμένα

ανθρώπων αρώματα. 

Ανάμνηση είμαι

και δεν θυμάμαι,

του μικρού μου σπιτιού,

τ΄ άπειρα σχήματα. 

Καρφώνω στα χέρια,

το ρήμα λυπάμαι 

και σβήνω τη φλόγα 

σα γράφω ποιήματα.

Φορτώνω στις πλάτες

τους δρόμους που κλείσανε,

τους ήλιους που φόνευσαν 

ωκεανούς.

Εικόνες και ήχους 

που με μισήσανε

και αναλύομαι 

στους ουρανούς. 

Δεν ξέρω πια,

τι είναι Πατρίδα.

Ποτάμια που στέρεψαν,

μνήμη υγρή.

Ότι δεν έζησα

κι ότι δεν είδα 

ή κει, που φωλιάζουνε

οι γερανοί. 

Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης 21 Μαρ 2023 / Δημήτριος Γκόγκας ( η συμμετοχή μου )

 

Το άλλο μου μισό μου έδωσε μια σοφή συμβουλή. Όχι ότι δεν την ήξερα αλλά δεν την ακολουθούσα : Να πηγαίνεις εκεί που σε εκτιμούν... Έτσι και γω, στην παγκόσμια ημέρα ποίησης δέχτηκα την πρόσκληση του ΕΠΟΚ Αμμοχώστου να συμμετάσχω στην εκδήλωση που διοργανώθηκε στην Πολιτιστική Αίθουσα του Δήμου Σωτήρα. Εξαιρετική εκδήλωση και κυρίως σημαντικότατη η παρουσία των Ποιητάρηδων της Κύπρου.

Η ποίηση λοιπόν ποιεί Ειρήνη. Έτσι και εγώ επέλεξα ένα ... ποίημα που έγραψα 20 χρόνια πριν9(14 Δεκ 2003) στην Καμπούλ, την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν. Είναι από τα λίγα ποιήματα σε έμμετρο στίχο.

ΟΙ ΝΥΧΤΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΜΠΟΥΛ

Δεν είναι οι νύχτες στην Καμπούλ,

Σαν άγγελοι ωραίοι

Μοιάζουν πολύ σαν πόρνες του θανάτου.

Μικρές και ασήμαντες, σκορπούν χολή,

Σαν καρφιά στο σταυρό του αθανάτου.

Γερνούν νωρίς, κι αλλάζουν χρώματα.

Βογκούν από τον πόνο.

Κόκκινες, κίτρινες, ξανθές φωτοβολίδες.

Είναι οι ανάσες του εχθρού που μέσα τους τρυπώνω.

Πίσω απ΄ της νύχτας τις χρυσές πυγολαμπίδες.

Δεν τις μπορώ τις νύχτες στην Καμπούλ.

Στο θάλαμο λαξεύουνε τις λέξεις,

Σπάνε τα τσέρκια με θυμό. Βοούν νεκρά πουλιά.

Στρατιώτη ονειρεύεσαι μια μάχη για να παίξεις;

Δεν είναι οι νύχτες στην Καμπούλ,

Ως άνθρωποι ωραίοι.

Ως έκπτωτοι που χάσανε τα άσπρα τους φτερά.

Είδα τις νάρκες μες τα μάτια της ψυχής,

σ΄ ένα λυχνάρι που ο καπνός ποτέ δεν σταματά.

Κι ύστερα λένε οι σύντροφοι,

                                           τις νύχτες μαζεμένοι:

«Πλησιάζουμε την Κόλαση. Το φέγγος  για λυχνάρι»

Ωχρά τα πρόσωπα κοιτούν  κι οι τοίχοι των θαλάμων

σαν μέταλλο στεγνοί. Στον διάδρομο ανάβει ένα φανάρι.

Σφαλίστε! Είν΄ επιταγή.  Μην τολμήσουνε,

Στις νύχτες μας και ζούνε,

Εφιάλτες πια, δεν τους θωρώ. Ξέρω μόνο πετάνε!

Στις κάνες στρατιωτών αηδόνια τραγουδούνε.

Σαν τις σειρήνες μας καλούν και κάπου αλλού τους πάνε!

ΕΓΚΕΙΣΤΟΙ ΣΤΙΧΟΙ της Αδελαΐδας Δήμου Παπαγεωργίου

 γράφει ο Δημήτριος Γκόγκας 

     

Η δίγλωσση (Ελληνικά και Αγγλικά) ποιητική συλλογή "ΕΚΛΕΙΣΤΟΙ ΣΤΙΧΟΙ" της Αδελαΐδας Δήμου Παπαγεωργίου γεννήθηκε μέσα στα χρόνια του εγκλεισμού μας για να προστατευτούμε από την νόσο ''Covid-19". Μέσα στις σελίδες της θα αισθανθούμε τους φόβους, την απελπισία, το παράπονό της, τις απορίες που γεννήθηκαν, τις ατελείωτες σκέψεις της. Ο ίδιος ο τίτλος αλλά και το εξώφυλλο του βιβλίου μας προϊδεάζουν για το θέμα και τις ανασαφάλιες της ποιήτριες το σκοτεινό εκείνο χρόνο. Προσωπικά την ανάγνωσα εν μία νυκτί και εντός της βρήκα τις δικές μου σκέψεις, προφανώς και τις σκέψεις όλων. Αξίζει να μποιραστεί η ποιήτρια ότι αισθάνθηκε με όλους μας. 

Επέλεξα δέκα " έγλειστες σκέψεις " που σας τις παραθέτω.

Αντίζηλος

Ανάμεσα στα φλογισμένα χείλη

παρέμβηκε ζηλιάρα η μάσκα

Ευχή

Γέμισε ο ουρανός

πεφταστέρια

Μια μόνο ευχή:

Αγάπη...

Απορία

Αλήθεια πόσους θανάτους

νααντέξει η υπομονή, 

πόση μελαγχολία να μαζέψει

η αξιοπρέπειά μου;

Τον δικό μου τον θάνατο

ποιος θα τον κλάψει

να μπορέσω να τον αντέξω;

*

Τα Σαββατοκύριακα καταδικάστηκαν 

σε κατ΄οίλον περιορισμό.

*

Γεμάτες αμείλικτες προειδοποιήσεις,

σε απώλειες...

*

Καταντήσαμενα ποθούμε εκείνο

που μισούσαμε μέχρι χτες

την παλιά μας καθημερινότητα...

*

Μονάχοι πορευόμαστε στη ζωή, μονάχοι 

και στον θάνατο...

*

Μέιναμε κλεισμένοι σε τέσσερεις τοίχους

μετρώντας τον θάνατο.

*

Πέρυσι ζήσαμετην τελευταία ανέμελη 

Άνοιξη.

*

Αλήθεια τι να κρύβεται 

πίσω από τη νέα 

τρομοκρατία.

Λαγός 1, Λαγός 2…

 γράφει ο Δημήτριος Γκόγκας

 

      

Μας είχε μείνει μόνο η εκπαίδευση ενός μήνα στο Κέντρο Εκπαίδευσης των Καταδρομέων στην περιοχή της Ρεντίνας(κοινότητα με 500 κατοίκους) στο νομό Θεσσαλονίκης και ύστερα θα παίρναμε το πτυχίο της Σχολής Μονίμων Υπαξιωματικών από την έδρας στα Τρίκαλα και θα κινούσαμε για τα ειδικά Κέντρα Εκπαίδευσης ανάλογα με τα «‘Όπλα» και τα «Σώματα» που  θα τύχαιναν στον καθένα από εμάς. Και λέω «τύχαιναν» διότι όπως αποδείχτηκε η διαδικασία επιλογής του Όπλου ή του Σώματος που θα υπηρετούσε και θα σταδιοδρομούσε ο καθένας, ήταν όχι μόνο τελικής κατάταξης ανάλογα με την τελική αξιολόγηση αλλά και σε μεγάλο ποσοστό θέμα τύχης.

 

      Ντυθήκαμε, φορέσαμε τις εξαιρετικά όμορφες στολές με τα πράσινα καπέλα και επιβιβαστήκαμε σε λεωφορεία που μας οδήγησαν ύστερα από ώρες στην κοινότητα της Ρεντίνας. Η ατμόσφαιρα ξεχωριστή και αφού ακούσαμε την αποχαιρετιστήρια ομιλία του Διοικητή μας και την παρότρυνσή του ο μήνας εκπαίδευσης να είναι ένας μήνας αξέχαστος και ουσιαστικός, σοκαριστήκαμε από την εντολή του Διοικητή των Καταδρομέων «πέσουμε» στο χώμα για κάμψεις. Σιωπή σε όλο το προαύλιο. Μας «έσπασε» ο τσαμπουκάς, όσων τουλάχιστον είχαν.

 

    Δεν πέρασε μέρα που να μην ήταν γεμάτη από μοναδικές εμπειρίες εκπαίδευσης. Κάποιοι από εμάς που δεν επιλεγήκαμε ή δεν μας επέλεξαν για καταδρομείς (δεν θυμάμαι ακριβώς και την διαδικασία) δεν θα συναντούσαμε ουδέποτε ξανά κάτι ανάλογο. Και φτάσαμε αισίως με όλα τα προβλήματα και τους μικρο-ανδρικούς ενθουσιασμούς , στην4η εβδομάδα της εκπαίδευσης που περιελάμβανε κυρίως τον ανορθόδοξο πόλεμο. Διαβίωση στην …ύπαιθρο, πορείες, αζιμούθια και άλλες μικρές και μεγάλες «ιστορίες» που συνηθίζω να λέω. Μας δώσανε ξηρά τροφή για μια εβδομάδα, κονσέρβες, τσάι, ψωμί και άλλα καλούδια. Που να τα αποθηκεύσεις όλα αυτά και πώς να τα κουβαλήσεις. Ο καθένας τα έπαιρνε όπως – όπως τα στοίβαζε στους σάκους και τα σακίδιά του, στην αγκαλιά του και ακολουθούσε την ομάδα του.

 

     Οδηγηθήκαμε στους χώρους κατασκήνωσης και εκεί (ίσως και πιο νωρίς) αφού στήσαμε τα αντίσκηνα, γνωριστήκαμε με τους … «λαγούς» .Όταν κάποιος εκπαιδευτής καταδρομέας θα σφύριζε 1 φορά που θα σήμαινε «λαγός 1» θα τρέχαμε να κρυφτούμε και όποιον πάρει ο χάρος. Δύο φορές ήταν ο  «λαγός 2». Τώρα θα σας γελάσω τι έπρεπε να κάνουμε κάθε φορά. Δεν θυμούμαι ειδικά. (πέρασαν και 39 χρόνια). Όμως θυμάμαι καθαρά, ότι γινότανε της « εκδιδομένης γυναικός το κάγκελο» και του «Κουτρούλη ο γάμος» Από την 2^η μέρα δεν είχα ψωμί. Μου έπεσε στον πανικό σε κάτι ρυάκια. Κονσέρβες, φασόλια και πατάτες με κρέας. Κίτρινο γευστικό τυρί λιωμένο σε σιγανή φωτιά, γαλέτα (αθάνατη) και ζεστό τσάι.

 

     Ευτυχώς κάποια στιγμή τελείωσαν οι «λαγοί» πήγαν στα λαγούμια τους και εμείς ηρεμήσαμε. Η μεγάλη βραδινή πορεία, ως αποκορύφωμα της εκπαίδευσης, μια περιπέτεια πρώτης γραμμής μέσα στα χωριά της περιοχής. Η εύρεση των αζιμούθιων μια πρόκληση, η βροχή και η κούραση μας εξουθένωναν, τα πόδια δεν βάσταγαν, αλλά η εκπλήρωση του στόχου μας δυνάμωνε και όλοι μαζί φτάσαμε ξανά στο στρατόπεδο και στα κρεβάτια μας. Άλλοι φώναζαν, άλλοι ούρλιαζαν, άλλοι γελούσαν, όλοι βρεγμένοι κατάσαρκα.

 

     Το τέλος των «λαγών» σήμαινε και την «αρχή» για το δικό μας κυνήγι της ζωής.