Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης 21 Μαρ 2023 / Δημήτριος Γκόγκας ( η συμμετοχή μου )

 

Το άλλο μου μισό μου έδωσε μια σοφή συμβουλή. Όχι ότι δεν την ήξερα αλλά δεν την ακολουθούσα : Να πηγαίνεις εκεί που σε εκτιμούν... Έτσι και γω, στην παγκόσμια ημέρα ποίησης δέχτηκα την πρόσκληση του ΕΠΟΚ Αμμοχώστου να συμμετάσχω στην εκδήλωση που διοργανώθηκε στην Πολιτιστική Αίθουσα του Δήμου Σωτήρα. Εξαιρετική εκδήλωση και κυρίως σημαντικότατη η παρουσία των Ποιητάρηδων της Κύπρου.

Η ποίηση λοιπόν ποιεί Ειρήνη. Έτσι και εγώ επέλεξα ένα ... ποίημα που έγραψα 20 χρόνια πριν9(14 Δεκ 2003) στην Καμπούλ, την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν. Είναι από τα λίγα ποιήματα σε έμμετρο στίχο.

ΟΙ ΝΥΧΤΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΜΠΟΥΛ

Δεν είναι οι νύχτες στην Καμπούλ,

Σαν άγγελοι ωραίοι

Μοιάζουν πολύ σαν πόρνες του θανάτου.

Μικρές και ασήμαντες, σκορπούν χολή,

Σαν καρφιά στο σταυρό του αθανάτου.

Γερνούν νωρίς, κι αλλάζουν χρώματα.

Βογκούν από τον πόνο.

Κόκκινες, κίτρινες, ξανθές φωτοβολίδες.

Είναι οι ανάσες του εχθρού που μέσα τους τρυπώνω.

Πίσω απ΄ της νύχτας τις χρυσές πυγολαμπίδες.

Δεν τις μπορώ τις νύχτες στην Καμπούλ.

Στο θάλαμο λαξεύουνε τις λέξεις,

Σπάνε τα τσέρκια με θυμό. Βοούν νεκρά πουλιά.

Στρατιώτη ονειρεύεσαι μια μάχη για να παίξεις;

Δεν είναι οι νύχτες στην Καμπούλ,

Ως άνθρωποι ωραίοι.

Ως έκπτωτοι που χάσανε τα άσπρα τους φτερά.

Είδα τις νάρκες μες τα μάτια της ψυχής,

σ΄ ένα λυχνάρι που ο καπνός ποτέ δεν σταματά.

Κι ύστερα λένε οι σύντροφοι,

                                           τις νύχτες μαζεμένοι:

«Πλησιάζουμε την Κόλαση. Το φέγγος  για λυχνάρι»

Ωχρά τα πρόσωπα κοιτούν  κι οι τοίχοι των θαλάμων

σαν μέταλλο στεγνοί. Στον διάδρομο ανάβει ένα φανάρι.

Σφαλίστε! Είν΄ επιταγή.  Μην τολμήσουνε,

Στις νύχτες μας και ζούνε,

Εφιάλτες πια, δεν τους θωρώ. Ξέρω μόνο πετάνε!

Στις κάνες στρατιωτών αηδόνια τραγουδούνε.

Σαν τις σειρήνες μας καλούν και κάπου αλλού τους πάνε!

ΕΓΚΕΙΣΤΟΙ ΣΤΙΧΟΙ της Αδελαΐδας Δήμου Παπαγεωργίου

 γράφει ο Δημήτριος Γκόγκας 

     

Η δίγλωσση (Ελληνικά και Αγγλικά) ποιητική συλλογή "ΕΚΛΕΙΣΤΟΙ ΣΤΙΧΟΙ" της Αδελαΐδας Δήμου Παπαγεωργίου γεννήθηκε μέσα στα χρόνια του εγκλεισμού μας για να προστατευτούμε από την νόσο ''Covid-19". Μέσα στις σελίδες της θα αισθανθούμε τους φόβους, την απελπισία, το παράπονό της, τις απορίες που γεννήθηκαν, τις ατελείωτες σκέψεις της. Ο ίδιος ο τίτλος αλλά και το εξώφυλλο του βιβλίου μας προϊδεάζουν για το θέμα και τις ανασαφάλιες της ποιήτριες το σκοτεινό εκείνο χρόνο. Προσωπικά την ανάγνωσα εν μία νυκτί και εντός της βρήκα τις δικές μου σκέψεις, προφανώς και τις σκέψεις όλων. Αξίζει να μποιραστεί η ποιήτρια ότι αισθάνθηκε με όλους μας. 

Επέλεξα δέκα " έγλειστες σκέψεις " που σας τις παραθέτω.

Αντίζηλος

Ανάμεσα στα φλογισμένα χείλη

παρέμβηκε ζηλιάρα η μάσκα

Ευχή

Γέμισε ο ουρανός

πεφταστέρια

Μια μόνο ευχή:

Αγάπη...

Απορία

Αλήθεια πόσους θανάτους

νααντέξει η υπομονή, 

πόση μελαγχολία να μαζέψει

η αξιοπρέπειά μου;

Τον δικό μου τον θάνατο

ποιος θα τον κλάψει

να μπορέσω να τον αντέξω;

*

Τα Σαββατοκύριακα καταδικάστηκαν 

σε κατ΄οίλον περιορισμό.

*

Γεμάτες αμείλικτες προειδοποιήσεις,

σε απώλειες...

*

Καταντήσαμενα ποθούμε εκείνο

που μισούσαμε μέχρι χτες

την παλιά μας καθημερινότητα...

*

Μονάχοι πορευόμαστε στη ζωή, μονάχοι 

και στον θάνατο...

*

Μέιναμε κλεισμένοι σε τέσσερεις τοίχους

μετρώντας τον θάνατο.

*

Πέρυσι ζήσαμετην τελευταία ανέμελη 

Άνοιξη.

*

Αλήθεια τι να κρύβεται 

πίσω από τη νέα 

τρομοκρατία.

Λαγός 1, Λαγός 2…

 γράφει ο Δημήτριος Γκόγκας

 

      

Μας είχε μείνει μόνο η εκπαίδευση ενός μήνα στο Κέντρο Εκπαίδευσης των Καταδρομέων στην περιοχή της Ρεντίνας(κοινότητα με 500 κατοίκους) στο νομό Θεσσαλονίκης και ύστερα θα παίρναμε το πτυχίο της Σχολής Μονίμων Υπαξιωματικών από την έδρας στα Τρίκαλα και θα κινούσαμε για τα ειδικά Κέντρα Εκπαίδευσης ανάλογα με τα «‘Όπλα» και τα «Σώματα» που  θα τύχαιναν στον καθένα από εμάς. Και λέω «τύχαιναν» διότι όπως αποδείχτηκε η διαδικασία επιλογής του Όπλου ή του Σώματος που θα υπηρετούσε και θα σταδιοδρομούσε ο καθένας, ήταν όχι μόνο τελικής κατάταξης ανάλογα με την τελική αξιολόγηση αλλά και σε μεγάλο ποσοστό θέμα τύχης.

 

      Ντυθήκαμε, φορέσαμε τις εξαιρετικά όμορφες στολές με τα πράσινα καπέλα και επιβιβαστήκαμε σε λεωφορεία που μας οδήγησαν ύστερα από ώρες στην κοινότητα της Ρεντίνας. Η ατμόσφαιρα ξεχωριστή και αφού ακούσαμε την αποχαιρετιστήρια ομιλία του Διοικητή μας και την παρότρυνσή του ο μήνας εκπαίδευσης να είναι ένας μήνας αξέχαστος και ουσιαστικός, σοκαριστήκαμε από την εντολή του Διοικητή των Καταδρομέων «πέσουμε» στο χώμα για κάμψεις. Σιωπή σε όλο το προαύλιο. Μας «έσπασε» ο τσαμπουκάς, όσων τουλάχιστον είχαν.

 

    Δεν πέρασε μέρα που να μην ήταν γεμάτη από μοναδικές εμπειρίες εκπαίδευσης. Κάποιοι από εμάς που δεν επιλεγήκαμε ή δεν μας επέλεξαν για καταδρομείς (δεν θυμάμαι ακριβώς και την διαδικασία) δεν θα συναντούσαμε ουδέποτε ξανά κάτι ανάλογο. Και φτάσαμε αισίως με όλα τα προβλήματα και τους μικρο-ανδρικούς ενθουσιασμούς , στην4η εβδομάδα της εκπαίδευσης που περιελάμβανε κυρίως τον ανορθόδοξο πόλεμο. Διαβίωση στην …ύπαιθρο, πορείες, αζιμούθια και άλλες μικρές και μεγάλες «ιστορίες» που συνηθίζω να λέω. Μας δώσανε ξηρά τροφή για μια εβδομάδα, κονσέρβες, τσάι, ψωμί και άλλα καλούδια. Που να τα αποθηκεύσεις όλα αυτά και πώς να τα κουβαλήσεις. Ο καθένας τα έπαιρνε όπως – όπως τα στοίβαζε στους σάκους και τα σακίδιά του, στην αγκαλιά του και ακολουθούσε την ομάδα του.

 

     Οδηγηθήκαμε στους χώρους κατασκήνωσης και εκεί (ίσως και πιο νωρίς) αφού στήσαμε τα αντίσκηνα, γνωριστήκαμε με τους … «λαγούς» .Όταν κάποιος εκπαιδευτής καταδρομέας θα σφύριζε 1 φορά που θα σήμαινε «λαγός 1» θα τρέχαμε να κρυφτούμε και όποιον πάρει ο χάρος. Δύο φορές ήταν ο  «λαγός 2». Τώρα θα σας γελάσω τι έπρεπε να κάνουμε κάθε φορά. Δεν θυμούμαι ειδικά. (πέρασαν και 39 χρόνια). Όμως θυμάμαι καθαρά, ότι γινότανε της « εκδιδομένης γυναικός το κάγκελο» και του «Κουτρούλη ο γάμος» Από την 2^η μέρα δεν είχα ψωμί. Μου έπεσε στον πανικό σε κάτι ρυάκια. Κονσέρβες, φασόλια και πατάτες με κρέας. Κίτρινο γευστικό τυρί λιωμένο σε σιγανή φωτιά, γαλέτα (αθάνατη) και ζεστό τσάι.

 

     Ευτυχώς κάποια στιγμή τελείωσαν οι «λαγοί» πήγαν στα λαγούμια τους και εμείς ηρεμήσαμε. Η μεγάλη βραδινή πορεία, ως αποκορύφωμα της εκπαίδευσης, μια περιπέτεια πρώτης γραμμής μέσα στα χωριά της περιοχής. Η εύρεση των αζιμούθιων μια πρόκληση, η βροχή και η κούραση μας εξουθένωναν, τα πόδια δεν βάσταγαν, αλλά η εκπλήρωση του στόχου μας δυνάμωνε και όλοι μαζί φτάσαμε ξανά στο στρατόπεδο και στα κρεβάτια μας. Άλλοι φώναζαν, άλλοι ούρλιαζαν, άλλοι γελούσαν, όλοι βρεγμένοι κατάσαρκα.

 

     Το τέλος των «λαγών» σήμαινε και την «αρχή» για το δικό μας κυνήγι της ζωής.

 

ΔΕΝ ΗΡΘΕΣ : Ποίημα του Δημητρίου Γκόγκα που μεταφράστηκε και στα Αλβανικά από τον ποιητή: Πέτρο Τσερκέζη

 NUK ERDHE

Nuk erdhe kur të kërkoja.
Një shi i lehtë shoi atë ç’ka mbeti nga pasioni.
Nuk erdhe kur të ftoja.
Një pëllumb i bardhë më tha se u përlote vetëm.
Nuk erdhe kur kisha nevojë për ty.
Zemra i mbaroi të rrahurat.
Tani boshllëku bëhet kornizë e zezë.
Nuk erdhe kur u shndrrova në poezi.
Nuk u mplekse mes fjalëve, dhe vargjeve.
Tani more vendin e pikës.
Nuk erdha kur të desha.
Nuk erdhe kur të dashuroja marrëzisht.
Mos prit të të zgjoj duke thënë:
Të dua por ti nuk vjen!
 
ΔΕΝ ΗΡΘΕΣ

Δεν ήρθες όταν σε ζητούσα.
Μια ψιλή βροχή έσβησε ότι περίσσεψε απ΄ το πάθος.
Δεν ήρθες όταν σε καλούσα.
Ένα άσπρο περιστέρι μου ΄ πε πως μονάχη δάκρυσες.
Δεν ήρθες όταν σ΄ είχα ανάγκη.
Η καρδιά μου αποτελείωσε τους κτύπους.
Τώρα το κενό γίνεται μαύρη κορνίζα.
Δεν ήρθες όταν έγινα ποίημα.
Δεν μπλέχτηκες στις λέξεις, στους στίχους.
Πήρες τη θέσης της τελείας.
Δεν ήρθες όταν σ΄ αγάπησα.
Δεν ήρθες όταν σ΄ αγαπούσα .
Μη περίμενες να σε ξυπνήσω λέγοντας:
Σ΄ αγαπώ μα συ δεν έρχεσαι!

Η ΓΝΩΜΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΠΟΙΗΤΡΙΑΣ / ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΚΟΓΚΑΣ / Ποιητική Συλλογή: Ωράρια Επιστροφών / ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΑΝΥΣΜΑ/ 2015

 

 

Την κάλεσαν ως νέα ποιήτρια να πει την γνώμη της.
Όχι πως την είχαν ανάγκη
αλλά να έπρεπε να καλέσουν και μια νέα ποιήτρια.
Αυτή έγραφε από χρόνια και κάποια στιγμή
εξέδωσε μια συλλογή  ποιημάτων.
Οι κριτικοί έφαγαν τις σελίδες οι αναγνώστες αγνόησαν τους κριτικούς.
Έβαλε τα καλά της ρούχα, τίποτα το ιδιαίτερο
και στα μαλλιά της μια κορδέλα δώρο της μαμάς που πέθανε νωρίς.
Θα έδειχνε πιο σοβαρή ψέλλισε.
Πήρε την θέση με το όνομά της.
Δίπλα της καθότανε άνθρωποι του ...πνεύματος.
Που δεν της ρίξανε ούτε μια ματιά.
Έπλεξε τα δάκτυλά της.
Κέντησε ένα προσποιητό χαμόγελο.
Έξυσε λιγάκι το μάγουλό της και έβηξε.
Ζήτησε νερό.
Δεν της φέρανε.
-δεν προβλέψανε νερό για νέες ποιήτριες-
Έβηξε και πάλι.
Ο καημός την έπνιγε.
Κανείς δεν έδωσε σημασία.
Κανείς δεν θα μάθει πως έδενε τα μαλλάκια της με στίχους.
Ξέπλεξε τα δάκτυλά της.
Πήρε την κορδέλα από τα χτενισμένα μαλλιά της.
Την φόρεσε στο λαιμό.
Τότε κατάλαβε πως την κοιτούσαν.
Αισθάνθηκε δεκάδες χέρια να τραβούν την κορδέλα,
πιο σφιχτά για να την πνίξουν.
 

Οι κλέφτες των ζωών και των ψυχών μας

 γράφει ο Δημήτριος Γκόγκας

 

 

 

      

Πριν αποφασίσω να γράψω για τους κλέφτες των ζωών και των ψυχών μας έπρεπε να κάνω μια στάση στο λεξικό του κου Γεωργίου Μπαμπινιώτη και να διαβάσω σχετικά με το ρήμα κλέβω. Λέει λοιπόν ο συντάκτης, ότι τέσσερα χαρακτηριστικά υπάρχουν στη σημασία του ρήματος κλέβω: Αφαιρώ+ παράνομα +κρυφά + κάτι που δεν μου ανήκει, είναι δηλαδή ξένη ιδιοκτησία. Η σημασία δε του «αφαιρώ» υπάρχει σε όλα τα  συνώνυμα του κλέβω. Το χαρακτηριστικό δε της παρανομίας δηλώνεται από τα συνώνυμα: ιδιοποιούμαι- οικειοποιούμαι – σφετερίζομαι. Και τα τρία ρήματα δηλώνουν αφαίρεση για ίδιο όφελος. Αυτός δε που «ενεργοποιεί» το ρήμα κλέβω είναι ο κλέφτης (πληθυντικός: κλέφτες)

 

     Πόσοι από εμάς, τους πολίτες του κράτους, όταν βρισκόμαστε απέναντι από τους θεσμούς του, όταν καλούμαστε να πληρώσουμε δυσβάστακτες φορολογίες, άμεσες ή έμμεσες (ρεύμα, νερό, τηλέφωνο, ενοίκια, δόσεις εφορίας, ΕΝΦΙΑ, τέλη, κτλ) δεν βάζουμε αυτό το ρήμα και αυτό το ουσιαστικό στα χείλη μας.

 

     Ας διαβάσουμε στο σημείο αυτό, κάποια αποφθέγματα σχετικά με την κλοπή και τους κλέφτες. Λόγια που βγήκαν από χείλη σημαντικών ανθρώπων της ιστορίας ή ανθρώπων που στάθηκαν τυχεροί και βρέθηκαν στη σωστή πλευρά της σκέψης και του στοχασμού.

 

·         Είναι ευκολότερο να ληστέψεις ιδρύοντας μια τράπεζα παρά απειλώντας έναν ταμία. Μπέρτολτ Μπρεχτ Γερμανός συγγραφέας  (1898-1956)

·         Γνωρίζει δώδεκα τρόπους να προσπορίζεται χρήματα εκ των οποίων ο τιμιότερος είναι η κλοπή. Εμμανουήλ Ροΐδης, Έλληνας συγγραφέας  (1836-1904)

(για διατελέσαντα υπουργό)

·         Οι δικηγόροι είναι το ίδιο με τους γιατρούς. Η μόνη διαφορά είναι ότι οι δικηγόροι μόνο σε ληστεύουν, ενώ οι γιατροί σε ληστεύουν και σε σκοτώνουν. Άντον Τσέχωφ Ρώσος συγγραφέας  (1860-1904)

·         Η πολιτική είναι μεγάλη τέχνη. Πείθει τους ανθρώπους να πληρώσουν γι’ αυτά που τους κλέψανε. Andrzej Majewski Πολωνός γνωμικογράφος  (1966-)

·         Ο πλούτος δεν είναι καρπός εργασίας, αλλά οργανωμένης και νομοθετικά κατοχυρωμένης ληστείας. Frantz Fanon Γάλλος κοινωνικός φιλόσοφος  (1925-1961)

·         Πόσο δίκιο είχαν οι Αρχαίοι που είχαν τον ίδιο θεό για τους εμπόρους και για τους κλέφτες! Αλέξανδρος Δουμάς υιός Γάλλος συγγραφέας  (1824-1895)

(τον Ερμή)

·         Δεν μπορεί να επιβληθεί σε μια κοινωνία μεγαλύτερο κακό από τη χρησιμοποίηση του νόμου σαν μέσο αρπαγής. Frédéric Bastiat Γάλλος οικονομολόγος και κοινωνιολόγος  (1801-1850)

 

 

 

        Θα μπορούσα να απαριθμήσω και άλλα γνωμολογικά αλλά θα ήταν περιττό καθώς όλα οδηγούν στο γεγονός ότι η κλοπή είναι μία πρακτική που διδάσκεται από το ίδιο το κράτος. Το κράτος όμως θεωρεί ότι είναι υποχρέωσή του να προστατεύσει πρώτα τους λειτουργούς του, πρώτα τους θεσμούς και τις υπηρεσίες, πρώτα τις τράπεζες και όχι τους πολίτες. Από μία άποψη η σκέψη αυτή φαίνεται σωστή, να προστατευτεί το κεφάλι όπου εμπεριέχεται ο εγκέφαλος και ύστερα το υπόλοιπο σώμα. Αλλά πάλι το «ψάρι πάντα δεν βρωμά από το κεφάλι;» Να λοιπόν που έχει δίκαιο ο κυρίαρχος λαός, ο που βρίσκεται συνεχώς στο περιθώριο.

        Παλαιότερα, όταν ήμουν στις αρχές της εφηβείας σκεφτόμουν ότι όλοι αυτοί οι  πολιτικοί, οι τραπεζίτες, οι άρχοντες και οι αρχόντισσες, οι βασιλείς και οι βασίλισσες και γενικά όλοι αυτοί που μας διοικούν και αποφασίζουν για τις τύχες μας, για τις ζωές και τις ψυχές μας, επειδή ήταν ένα σκαλοπάτι, ίσως και δύο, (χαχα)  πάνω από εμάς,  άρα πιο κοντά στον ουρανό και στον θεό, ότι ήταν αδύνατο να κλέβουν ή να αφαιρούν πράγματα από τον «λαουτζίκο» καθώς δεν τα είχαν ανάγκη. Με τον καιρό διαπίστωσα ότι ουδόλως εργάζονταν και είχαν τα πάντα. Και αναρωτιόμουν πως τα κατάφερναν, από πού εύρισκαν τα χρήματα για να ζουν αυτοί καλά και τα παιδιά τους καλύτερα. Την απάντηση την δίνει με τον καλύτερο τρόπο ο Γάλλος οικονομολόγος: Frédéric Bastiat: «Δεν μπορεί να επιβληθεί σε μια κοινωνία μεγαλύτερο κακό από τη χρησιμοποίηση του νόμου σαν μέσο αρπαγής.» Το κράτος, οι εκπρόσωποι του λαού, οι βουλευτές, οι πρόεδροι, οι κομματάρχες και όλο το κακό συνονθύλευμα, επιβάλλουν τέτοιους νόμους, (λαμβάνουν τέτοιες αποφάσεις) στους πολίτες τους, που σιγά-σιγά, μα σταθερά, τους υφαρπάζουν τα υπάρχοντά τους. Τα χρήματα, τα σπίτια, τις περιουσίες, τις ζωές και τις ψυχές τους.

 

     Άκουγα πρόσφατα μια συζήτηση σε κρατικό κανάλι της Ελλάδας σχετικά με την αύξηση των επιτοκίων των τραπεζών. Η ερώτηση ήταν σαφής της δημοσιογράφου: «Γιατί αυξάνεται ξανά τα επιτόκια, αφού έχει αποδειχτεί ότι με αυτό τον τρόπο ο πληθωρισμός δεν συγκρατείται και οι δανειολήπτες θα βρεθούν σε δυσμενέστερη θέση καθώς δεν θα μπορούν να αποπληρώσουν τις δόσεις των δανείων τους και θα αυξηθούν τα λεγόμενα κόκκινα δάνεια» Και η απάντηση του πολιτευτή ήταν: «Με τον τρόπο αυτό αναγκάζουμε τον κόσμο να φέρει τα χρήματα στις τράπεζες ώστε να τα ασφαλίσουμε και να προστατεύσουμε την ανάπτυξη» !!!

 

      Αυτές λοιπόν είναι επί της ουσίας οι απανταχού σκέψεις των τεχνοκρατών(σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της έρμης γης)  που υπήρχαν πάντοτε με άλλο όνομα και με άλλη περιβολή και υπάρχουν σήμερα και μας λιβανίζουν με τις καθημερινές αγιαστούρες (οικονομικές αρλούμπες, κοινωνικές και ηθικές αξίες, πατριδοκαπηλίες κτλ) παρακάμπτοντας τον άνθρωπο. 

         Κι όταν πετούν τα ψίχουλα, ο λαός δεν μπορεί να μην σκύψει τα πάρει, γιατί χρειάζεται να επιβιώσει. Κυρτώνει και ο αγώνας για την επιβίωση δεν τον αφήνει να ισιώσει. 

       Κι όταν υψώνει λίγο το κεφάλι και κοιτά τον Θεό του, απειλείται εντέχνως με έναν πόλεμο, μια οικονομική καταστροφή, ένα μνημόνιο ιδεών, μια πανδημία και άλλα τέτοια τερατουργήματα και ξανά παίρνει το υνί και το αλέτρι, να σκάψει βαθειά τη γη, μπας και καρπίσει κι έρθει μια μέρα πιο μπροστά η ποθούμενη άνοιξη!