γράφει ο Δημήτριος Γκόγκας*
Τα τελευταία χρόνια ζούμε μια πρωτοφανή κινητικότητα, με συνεχείς διαβουλεύσεις εντός και εκτός Κύπρου, όπου οι πιέσεις από την φερόμενη ως Διεθνή Κοινότητα (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Γαλλία, Ρωσία κτλ) είναι πολύ έντονες, για την επίτευξη μιας λύσης του Κυπριακού Προβλήματος. Μιας λύσης που θα διασφαλίζει πρωτίστως τον τερματισμό της τουρκικής κατοχής.
Όμως επί 42 χρόνια το θέμα δεν αντιμετωπίζεται ως ένα πρόβλημα διεθνές, αλλά ως ένα ουσιαστικό πρόβλημα μεταξύ των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Είναι όμως έτσι; Φυσικά και όχι. Τόσο οι Ελληνοκύπριοι όσο και οι Τουρκοκύπριοι επιθυμούν διακαώς μια λύση που θα ενώσει και πάλι τα δύο κομμάτια της μεγαλονήσου και θα τερματίσει την κατοχή του 37% και πλέον των εδαφών από την Τουρκία. Η Τουρκία ως η μεγαλύτερη δύναμη της περιοχής (ας μην γελιόμαστε….) φέρει την πρώτη ευθύνη για τα αδιέξοδα, όλα αυτά τα χρόνια. Φέρει δε την απόλυτη ευθύνη για τις τελευταίες δυσμενείς εξελίξεις στις συνομιλίες στην Ελβετία. Και το γνωρίζει αυτό. Γνωρίζει όμως πολύ καλύτερα ότι ο χρόνος που περνά, μετρά υπέρ της.
Όμως επί 42 χρόνια το θέμα δεν αντιμετωπίζεται ως ένα πρόβλημα διεθνές, αλλά ως ένα ουσιαστικό πρόβλημα μεταξύ των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Είναι όμως έτσι; Φυσικά και όχι. Τόσο οι Ελληνοκύπριοι όσο και οι Τουρκοκύπριοι επιθυμούν διακαώς μια λύση που θα ενώσει και πάλι τα δύο κομμάτια της μεγαλονήσου και θα τερματίσει την κατοχή του 37% και πλέον των εδαφών από την Τουρκία. Η Τουρκία ως η μεγαλύτερη δύναμη της περιοχής (ας μην γελιόμαστε….) φέρει την πρώτη ευθύνη για τα αδιέξοδα, όλα αυτά τα χρόνια. Φέρει δε την απόλυτη ευθύνη για τις τελευταίες δυσμενείς εξελίξεις στις συνομιλίες στην Ελβετία. Και το γνωρίζει αυτό. Γνωρίζει όμως πολύ καλύτερα ότι ο χρόνος που περνά, μετρά υπέρ της.
Λειτουργεί ως ο απόλυτος ρυθμιστής της ζυγαριάς και οι υπόλοιποι είτε είναι εγγυήτριες δυνάμεις (Ελλάδα, Αγγλία) είτε όχι (ΗΠΑ, Ρωσία, Γαλλία κ.α) απλώς παρακολουθούν και περιμένουν πότε θα διαμορφωθεί το κατάλληλο σκηνικό για να επιτελέσουν τον ρόλο του διαπραγματευτή, του ειδικού συνομιλητή ή συμβούλου, του διαμορφωτή θέσεων και φυσικά του καταλύτη στις αποφάσεις για την επίλυση του προβλήματος. Η Ελλάδα έχει κρυφτεί πίσω από την πολιτική επιταγή ότι η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα στηρίζει, ενώ η Αγγλία που κατέχει ως γνωστόν και το 3% του Κυπριακού Εδάφους κάνει έκτακτες εμφανίσεις κατά την προσφιλή της συμπεριφορά του διαίρει και βασίλευε, με αποτέλεσμα η Τουρκία να σέρνει τον χορό κατά το δοκούν. Δεν είναι τυχαίο ότι οι τελευταίες συνομιλίες πραγματοποιήθηκαν στην Ελβετία μετά από απαίτηση του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων που περιέργως από καλό παιδί των συνομιλιών κατάντησε κομιστής θέσεων της Τουρκίας.
Οι συζητήσεις αναλώνονται σε διάφορα θέματα (Εδαφικό, Εγγυήσεων, Διακυβέρνησης κτλ) μεταξύ δύο κοινοτήτων, ενώ θα έπρεπε να γίνονται μεταξύ της Κύπρου και της Τουρκίας ως χώρα που εισέβαλε και καταπάτησε την κυριαρχία ενός άλλου κράτους. Η Τουρκία τότε και τώρα κρύβεται πίσω από τον τίτλο της εγγυήτριας δύναμης και καθοδηγεί τα βήματα του προβλήματος όπου θέλει και όπως θέλει, τερματίζει ή συνεχίζει τις συζητήσεις με θρασύτατη άνεση και δεν εφαρμόζει σε καμία απολύτως απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ αλλά και δεν υποκύπτει σε καμία πίεση (αν υπάρχει τελικά αυτού του είδους η πίεση) από κάποια άλλη δύναμη ή οργανισμό.
Οι τελευταίες εξελίξεις και ειδικά οι πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας σχετικά με την επιδιωκόμενη λύση, με τη λύση που διαφαίνεται να προσπαθούν να επιβάλλουν στην Κύπρο, δεν αφήνουν περιθώρια για επικροτήσεις αλλά για αρνητικούς προβληματισμούς. Οι περισσότεροι πολίτες της Κύπρου αισθάνονται ότι ο έλεγχος της κατάστασης ξεφεύγει από τα χέρια τους και ότι θα βρεθούν μπροστά σε τετελεσμένα γεγονότα καθόλου ευχάριστα για το μέλλον της πατρίδας τους. Ελλοχεύει πάντα και το όνειρο του Παντουρκισμού, μιας επικίνδυνής θεωρίας που στραγγαλίζει οποιαδήποτε προσπάθεια χώρας και λαού που συνορεύει με την Τουρκία για επιτυχή επίλυση οιονδήποτε προβλήματος. Απαιτείται προσοχή και εγρήγορση.
Πολλοί είναι αυτοί που διατείνονται ότι το πρόβλημα της Κύπρου μπορεί να λυθεί με απλούς τρόπους τηρώντας ουσιαστικά το διεθνές δίκαιο και εφαρμόζοντάς το, κυρίως από την πλευρά της Τουρκίας. Από την πλευρά της χώρας δηλαδή που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και καταπατά τα κυριαρχικά και ανθρώπινα δικαιώματα ενός λαού.
Τι ακριβώς θα πρέπει να γίνει; Ένα τεράστιο ερώτημα που η απάντησή του δεν υπάρχει μέσα στη λύση που προωθείται. Σίγουρα υπάρχει μέσα στα όρια κάποιας συμφωνίας, αλλά όχι της συμφωνίας που τείνει να υπογραφεί. Υπάρχει στα κιτάπια όλων των εμπλεκομένων χωρών αλλά δυστυχώς κυριαρχεί η άποψη των δυνατότερων. Και ουσιαστικά δεν είναι σύμφωνη ούτε με το διεθνές δίκαιο ούτε συμβατή με τις επιθυμίες και τις απόψεις του πολιτών της Κύπρου. (Ελεύθερης και κατεχόμενης)
Ας αναγνώσουμε αυτά τα στοιχεία που φορτίζουν αλλά και θεωρούνται απαραίτητα για την επίλυση του Κυπριακού Προβλήματος. Δεν είναι άγνωστα αφού επί 42 συναπτά έτη απασχολούν τα εμπλεκόμενα μέρη γύρω από τις στρογγυλές τράπεζες και έχουν γραφτεί τόνοι βιβλίων και έχουν αναλυθεί από τους «σοφούς» πολιτικούς και διεθνολόγους.
α. Διασφάλιση του ενιαίου κράτους και των θεσμών με την «μια ενιαία και αδιαίρετη κυριαρχία, τη μια διεθνή νομική προσωπικότητα και τη μια ιθαγένεια» Διασφάλιση των τριών βασικών ελευθεριών - ελεύθερης διακίνησης, εγκατάστασης, ιδιοκτησίας. Η ενωμένη Κύπρος θα διοικείται (όχι με τη μορφή της εναλλασσόμενης διοίκησης) από ηγέτη που θα εκλέγεται με βάση τους δημοκρατικούς θεσμούς και ύστερα από καθολική εκλογική διαδικασία και θα έχει μία και μοναδική φωνή στους διεθνείς οργανισμούς. Η λύση θα πρέπει να εφαρμοστεί απαρέγκλιτα από τις δύο κοινότητας, χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις.
β. Τερματισμός της κατοχής με την άμεση απόσυρση των στρατιωτικών δυνάμεων της Τουρκίας και κάθε άλλης ξένης στρατιωτικής δύναμης. Κατάργηση των εγγυητριών δυνάμεων και κατά συνέπεια του δικαιώματος οιοσδήποτε εγγυήτριας χώρας για στρατιωτική επέμβαση στη περίπτωση ανάγκης δημοκρατικής αποκατάστασης. Παραχώρηση του εδάφους των Αγγλικών Βάσεων στην Κυπριακή και άμεση αποχώρηση των αγγλικών αποικιοκρατικών δυνάμεων.
γ. Αποτελεσματική αντιμετώπιση του εποικισμού. Η συστηματική αλλοίωση του πληθυσμού της κατεχόμενης Κύπρου είναι ένα διαρκές έγκλημα της Τουρκίας.
δ. Επίλυση και διευθέτηση του ζητήματος των αγνοουμένων. Πρόβλημα που μάλλον έντεχνα αποσιωπάται τον τελευταίο χρόνο και ειδικότερα από την έναρξη και εντεύθεν των συνομιλιών.
ε. Ουσιαστική διασφάλιση της οικονομίας της ενωμένης Κύπρου.
στ. Τέλος ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Κύπρος μετά την επανένωσή της θα έχει την ίδια αντιμετώπιση και τύχη από την Διεθνή Κοινότητα και Οργανισμούς ενώ το Ευρωπαϊκό κεκτημένο θα συνεχίζει να εφαρμόζεται χωρίς παρεκκλίσεις.
Κλείνοντας θα ήθελα να επισημάνω ότι η διαπραγματευτική πορεία που έχει ακολουθηθεί μέχρι και σήμερα, βασίζεται ουσιαστικά στις επιταγές της Τουρκίας. Περιθωριοποιούνται τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας καθώς και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ αλλά και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Και εκεί Θα πρέπει να επικεντρωθεί ο αγώνας των Κυπρίων εάν θέλουμε να έχουμε θετικά αποτελέσματα. Βέβαια στη συνεχή αυτή προσπάθεια, δεν μπορεί ο λαός να μένει απαθής. Και επιδίωξη της Κυπριακής Σοσιαλιστικής Δύναμης και Αρχής, να είναι ο κανόνας, ότι η δύναμη ενός κράτους έχει ως πηγή τον διαφωτισμό των πολιτών, και την συνεχή εγρήγορσή για αγώνες και θυσίες. Δεν είναι δυνατόν να διαμορφώνεται το μέλλον των παιδιών του, της πατρίδα του και ο λαός της Κύπρου να μένει καρφωμένος στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού του και να αλώνετε σε εμποροπανηγύρεις εντός των μεγάλων πολυκαταστημάτων. Οι αγώνες είναι ηλίου φαεινότερο ότι κερδίζονται στους δρόμους και στις πλατείες. Και είναι ένας αγώνας για την απελευθέρωση του νησιού από τους κατακτητές.
*http://poetryfromcyprus.blogspot.com.cy/p/blog-page.html
*http://poetryfromcyprus.blogspot.com.cy/p/blog-page.html