Κάστρο Στρυμονικού Σερρών

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΕΛΙΔΑ: https://www.kastra.eu/castlegr.php?kastro=strymon

 Λιγοστά ερείπια άγνωστου κάστρου επάνω σε ύψωμα με την ονομασία «Καλές», 2,5 χλμ. δυτικά-νοτιοδυτικά από το χωριό Στρυμονικό της περιοχής της κοιλάδας του Στρυμόνα στον νομό Σερρών.

---

Ιστορία

Δεν γνωρίζουμε τίποτα για την ιστορία του κάστρου, το οποίο δεν έχει ταυτιστεί με κάποιο κάστρο γνωστό από ιστορικές πηγές.
Το μόνο που έχουμε από τις μεσαιωνικές πηγές είναι μια αναφορά για το χωριό Στρυμονικό, που τη Βυζαντινή Περίοδο ονομαζόταν «Ουρλίακον», το έτος 1321 σε πρακτικό απογραφής του θέματος της Θεσσαλονίκης : ..εις το χωρίον τον Ουρλίακον. (Το όνομα Ουρλίακον είναι σλαβικής προέλευσης και σημαίνει αετότοπος. Επιβίωσε ως Ορλίακο μέχρι το 1927, οπότε το όνομα άλλαξε σε Στρυμονικό.) Πάντως το Ορλίακο/Στρυμονικό είναι αρκετά μακριά και η συγκεκριμένη αναφορά δεν πρέπει να έχει σχέση με το κάστρο αν λάβουμε υπόψη και το δεδομένο ότι το κάστρο δεν έχει σημάδια κατοίκησης εκείνη την εποχή.

Από την αρχαιολογική υπηρεσία ο Καλές έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος «στον οποίον υπάρχουν υπολείμματα κάστρου με επιφανειακά ευρήματα που είναι κυρίως ρωμαϊκών χρόνων και κατάλοιπα βυζαντινής οχύρωσης». (ΦΕΚ 472/ΑΑΠ/8-11-2010)

Με βάση το στοιχείο αυτό και το είδος της κατασκευής, θα υποθέσουμε ότι το κάστρο δημιουργήθηκε κατά την ύστερη αρχαιότητα, ίσως τον 3ο αι.μ.Χ. όταν με το τέλος της Pax Romana και την εισβολή διαφόρων βαρβαρικών φυλών στα Βαλκάνια, οι πληθυσμοί της υπαίθρου άρχισαν να αναζητούν καταφύγιο σε οχυρωμένους οικισμούς. Πιθανότατα εγκαταλείφθηκε καθώς οι εισβολές εντάθηκαν τους επόμενους αιώνες. Αυτό πρέπει να έγινε το αργότερο με την κάθοδο Σλάβων και Αβάρων στα τέλη του 7ου αι.

---

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Το κάστρο είναι χτισμένο στην κορυφή υψώματος, που είναι μέρος του ορεινού όγκου των Κρουσίων. Βρίσκεται δίπλα από τον σύγχρονο δρόμο Σερρών-Θεσσαλονίκης, περίπου ένα χιλιόμετρο μετά τα διόδια με ρεύμα προς Θεσσαλονίκη.
Ο λόφος καλύπτεται από πυκνή βλάστηση. Στους βόρειους πρόποδες του λόφου κυλάει χείμαρρος.

Από το κάστρο σώζονται λίγα ερείπια από την οχύρωση. Το τείχος είχε περίμετρο περίπου 450 μέτρα και η δόμησή του αποτελούνταν από λίθους διαφορετικών μεγεθών με συνδετικό κονίαμα ανάμεσα τους και θραύσματα κεραμικών στα κενά.

Το καλύτερα σωζόμενο τμήμα τείχους βρίσκεται στην νοτιοανατολική γωνία (φωτ. 1, 9). Το τμήμα αυτό έχει μήκος περίπου 8 μέτρα, ύψος 2,5 μέτρα και πάχος 1,50. Είναι στο σημείο που βρισκόταν το πιο ευάλωτο σημείο του κάστρου και αυτό επειδή στην νότια του πλευρά σχηματίζεται ένας αυχένας που ενώνει τον λόφο του κάστρου με την διπλανή υψηλότερη πλαγιά.

Στη βόρεια πλευρά σώζονται τμήματα τείχους σε ύψος που φθάνει μέχρι τα 2 μέτρα (φωτ. 2, 3). Χαρακτηριστικό του βόρειου τείχους είναι η έντονη χρήση κεραμικών μέσα στην τοιχοποιία.
Από το δυτικό τείχος σώζονται μερικά τμήματα σε χαμηλός ύψος 1 με 1.5 μέτρο. (φωτ.4,5)

Η υπόλοιπη οχύρωση σώζεται σε μικρό ύψος ή έχει σκεπαστεί από την βλάστηση αλλά είναι εμφανή τα ίχνη της πορείας που ακολουθούσε. Σε παλιότερες έρευνες (Σαμσάρης, 2004) αναφέρονται λείψανα οικοδομημάτων στο εσωτερικό του κάστρου, που δεν είναι ορατά σήμερα πέρα από κάτι διάσπαρτες πέτρες και λιγοστά κεραμικά. Μόνο στην κορυφή του κάστρου, στο ψηλότερο σημείο, παρατηρήθηκαν τα θεμέλια ενός ορθογώνιου κτίσματος.
Πουθενά στο κάστρο δεν εντοπίστηκαν ίχνη πύργου. (Ίσως τα κρύβει η βλάστηση.)

---

Πρώτη δημοσίευση στον Καστρολόγο:

Φεβρουάριος 2023

---

Πηγές

• Έρευνα, φωτογραφίες και παρουσίαση από τον Σάκη Αμφιτρείδη και το blog του ΑΜΦΙΤΡΕΙΔΗΣ (Ιανουάριος 2023)
• Σαμσάρης, Πέτρος «Βυζαντινοί τόποι και μνημεία της κάτω κοιλάδας του Στρυμόνα», 2004, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων – Διδακτορική Διατριβή, 2004, σελ. 716, 123-124

Παραδοσιακά Γεωργικά Εργαλεία του Στρυμονικού Σερρών

 γράφει ο Δημήτριος Γκόγκας 

Πρόλογος

Δεν υπήρχε άλλος τρόπος να γνωρίσω τα παραδοσιακά εργαλεία που χρησιμοποιούσαν οι πρόγονοί μας στην Κοινότητα του Στρυμονικού Σερρών και φυσικά στην ευρύτερη περιοχή (Ζευγολατειό, Καλόκαστρο, Χείμαρρος, Τριάδα, Κεφαλοχώρι, Βαρικό και Λιβαδοχώρι)  αν δεν αποφάσιζα να ψάξω. Μετά από δεκάδες τηλεφωνήματα, αποστολή φωτογραφικού υλικού, συλλογή πληροφοριών από το διαδίκτυο, διασταύρωση των συλλεγμένων πληροφοριών και φωτογραφικών, εξακρίβωση ορολογιών κατόρθωσα (θα ήθελα να φανεί ο αναγνώστης επιεικής καθώς δεν   είμαι λαογράφος) να είμαι σε θέση να παρουσιάσω ένα ενδιαφέρον (πιστεύω)υλικό. 

Μέσα από αυτή την προσπάθεια, κατανόησα χωρίς να έχω την πείρα ενός αγρότη, τον ρόλο και την χρήση του καθένα εργαλείου και να είμαι σε θέση, νοερά(!) να σας μεταφέρω σε περασμένους χρόνους, αλλά όχι ξεχασμένους.

1. Το Στρυμονικό (Όρλιακο) Σερρών από την πρώτη στιγμή της ύπαρξής του είχε αγροτική οικονομία. Οι πρώτοι κάτοικοι από το Μέτσοβο και την Καρατζόβα της Αριδαίας (εδώ ο ιστορικός διατηρεί επιφυλάξεις ως προς την καταγωγή κατοίκων της περιοχής από την περιοχή αυτή της Αριδαίας), ασχολούνταν με δημητριακά, κηπευτικά και ορισμένα είδη λαχανικών.

Αργότερα με την επέκταση του και την πληθυσμιακή του άνθιση (μετακίνηση οικογενειών από το χωριό Κωστί της Ανατολικής Ρωμυλίας,  από τον Πόντο αλλά και από την Μικρά Ασία) οι κάτοικοι των κοινοτήτων Όρλιακου, Τσακαρλή, Γενή, Μακαζέ, Σαλτικλή και Σιβρή, εντάσσουν στις καλλιέργειές τους, τα καπνά, το σιτάρι, την σίκαλη, την βρώμη,

     τις αμυγδαλιές και φυσικά ένας μεγάλος αριθμός ασχολείται και με την κτηνοτροφία. Η καλλιέργεια που απουσιάζει είναι αυτή των εσπεριδοειδών, της ελιάς και του αμπελιού. (αν και τα τελευταία χρόνια η ελιά και το αμπέλι βρίσκουν πρόσφορο έδαφος και αναπτύσσονται καλλιέργειες) 

2. Η διάκριση των εργαλείων

Τα εργαλεία χωρίζονται σε κατηγορίες ανάλογα με την χρησιμότητά τους 

α. Εργαλεία για το σκάψιμο (σκαπτικά)

β. Εργαλεία για την όργωμα, το σβάρνισμα και την σπορά των χωραφιών.

γ. Εργαλεία για τον θερισμό

δ. Εργαλεία για το αλώνισμα και το λίχνισμα των καρπών

ε. Εργαλεία για το άλεσμα και την γενικότερη επεξεργασία της συγκομιδής

στ. Εργαλεία για την φύτευση, συγκομιδή, παρασκευή του καπνού

ζ. Λοιπά εργαλεία για γενικότερες χρήσεις.

3. Παρουσίαση των γεωργικών εργαλείων
 

     α. Εργαλεία για το σκάψιμο

        (1) Η τσάπα : Είναι κυρίως σιδερένια, με ξύλινη λαβή και  μεγάλο πλατύ κοφτερό κεφάλι σε σχήμα ημισφαίριου αλλά και τετράγωνο, ελαφρώς κυρτό. Χρησιμοποιείται στο χωράφια, κυρίως για το τσάπισμα του καπνού και του καλαμποκιού, αλλά και του λαχανόπηπου, του μπαξέ κτλ.  Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από τις γυναίκες. 
==============================================

       (2) Το φτυάρι: Με προέκταση ξύλινη (το στειλιάρι) καταλήγει σε ένα πλατύ σιδερένιο στόμιο. Κατασκευάζεται κυρίως από σίδερο ή χάλυβα, Χρησιμοποιείται κυρίως από άνδρες για σκάψιμο ακόμα και πολύ μεγάλων τρυπών στο έδαφος. Με αυτό κυρίως σκάβανε τα μικρής έκτασης εδάφη (μπαξέδες) αλλά και μετακινούσαν το χώμα, το χιόνι, την άμμο.  Με φυάρι ανοίγουν και τους τάφους για το θάψιμο των νεκρών. 
===============================================

      (3) Η αξίνα ή τσαπί η σκαλιστήρι: Σχεδόν πανομοιότυπο όργανο με την τσάπα, μόνο που είναι μικρότερο και ελαφρύτερο και χρησιμοποιείται κατά βάση από τις γυναίκες για το σκάλισμα των κήπων.
==============================================

      (4) Η τσατάλα : ένα όργανο με δύο σιδερένιες μύτες, ώστε να μπορεί να μπαίνει βαθειά στο έδαφος και να δημιουργεί ρωγμές. Βέβαια δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από την τσατάλα των παιδικών μας χρόνων, το διχαλωτό εκείνο ξύλινο αντικείμενο που κατάλληλο επεξεργασμένο λειτουργούσε (σφενδόνα) ως ...κυνηγετικό όπλο. Η καταγωγή της λέξης είναι τουρκική: çatal = πηρούνι

===============================================

      (5) Ο κασμάς: Αρκετά βαρύ όργανο, το χρησιμοποιούσαν κατα βάση οι άνδρες για το άποτελεσματικό άνοιγμα μεγάλων τρυπών, λακούβων στο έδαφος. έχει δύο άκρες μία μυτερή και μία με πλατύτερη επιφάνεια. η ονομασία προέρχεται από την τουρκική λέξη: Kazma

==============================================

β. Εργαλεία για την όργωμα, το σβάρνισμα και την σπορά των χωραφιών.

    (1) Το υνί : Ήταν σιδερένιο εργαλείο, μονό ή διπλό (το συναντάμε και σε μεγαλύτερες διαστάσεις). Το υνί είναι  ουσιαστικά ένα κομμάτι σίδερο με μυτερή προεξοχή που ήταν σφηνωμένο πάνω σε ένα κομμάτι ξύλο, που βρισκόταν στη βάση του αρότρου. Είχε καμπύλο σχήμα. Το υνί χρησίμευε για να ανοίγουν τις «αυλακιές». Το έσερναν άλογα, αγελάδες ή γαϊδούρια και οι γεωργοί όργωναν τα χωράφια. 
==============================================

   

(2) Ο Ζυγός : ένα ξύλινο κατασκεύασμα με χωρίσματα από σίδερο που χρησιμοποιούσε ο ζευγολάτης για να ζέψει το υνί στα ζώα. 


==============================================

   

(3) Η Σβάρνα ή η σανίδα: Ένα μεγάλο τετράγωνο ή παραλληλόγραμμο ξύλινο κυρίως με καρφιά στην μια του πλευρά, που χρησιμοποιούνταν για το σβάρνισμα του χωραφιού, τον κατακερματισμό των σβόλων και το ίσιωμα του χωραφιού. Προέρχεται από την σλαβική λέξη σλαβική barna (με προσθήκη, μπροστά, του τελικού σίγμα)
==============================================

γ. Εργαλεία για τον θερισμό 

    Το δρεπάνι: Κοφτερό οδοντωτό σιδερένιο εργαλείο που χρησίμευε για το κόψιμο των σιταριών, κριθαριών, για το αλώνισμα, αλλά και για το κόψιμο των χόρτων.
==============================================

δ. Εργαλεία για το αλώνισμα και το λίχνισμα των καρπών

   (1)Η Τζουγκράνα και  Το δικράνι: 
Ξύλινο όργανο με δύο ή τρία δόντια στην άκρη του, σαν ένα τεράστιο πιρούνι, που χρησιμοποιούσαν οι αγρότες για το λίχνισμα των δημητριακών κατά το αλώνισμα. Με το δικράνι τέλος ανακάτευαν τα στάχυα και λίχνιζαν τα άχυρα.
=============================================

   (2) Το κόσκινο: Λαμαρινένιο εργαλείο με τρύπες, μεγάλες και μικρές, όπου οι αγρότες ξεσκόνιζαν την παραγωγή, ξεχωρίζοντας τον καρπό από τα μικρά άχυρα. Χρησιμοποιούνταν με την ίδια λογική και ως οικιακό σκεύβος από τις νοικοκυρές για το λίχνισμα αλευριού κτλ. 
===============================================

  

(3) Η Γιουβάρλα: Μια μεγάλη οδοντωτή σανίδα, που την έζευαν κυρίως σε γαιδούρια και πατούσαν την παραγωγή ώστε ο καρπός να διαχωριστεί από τον κορμό του. 
==============================================

ε. Εργαλεία για το άλεσμα και την γενικότερη επεξεργασία της συγκομιδής

   (1) Ο μύλος: Μια παραλλαγή του ανεμόμυλου, που συναντάται στα νησιά, μόνο που εδώ τον κεντρικό άξονα τον σέρνουν ζώα.



===============================================

  (2) Ο χειρόμυλος : Δύο καλά διαμορφωμένες πέτρες, η μία πάνω από την άλλη, στερεωμένες σε ένα ξύλινο οδηγό, που χρησιμοποιούνταν για το άλεσμα μικρών ποσοτήτων δημητριακών. 
==============================================

στ. Εργαλεία για την φύτευση, συγκομιδή, παρασκευή του καπνoύ

 
    (1) Το φυτευτήρι: Μικρό ξύλινο μυτερό εργαλείο για την δημιουργία τρύπας στο χωράφι για να τοποθετηθεί η ρίζα του φυτού. 

===========================================

    (2) Το ποτιστήρι  : Για το πότισμα των μικρών φυτών καπνού στα «σανίδια» 



==============================================

    (3) To ραντιστήρι : Συσκευή για το ράντισμα με φυτοφάσμακα των καλλιεργειών




=============================================

    (4) Το κοφίνι: Μεγάλο, πλεγμένο με καλάμια ή λεπτό ξύλο μπαμπού, για την τοποθέτηση των φυτών και την μεταφορά τους στο χωράφι ή στον χώρο επεξεργασίας των καπνών. 

==============================================

    (5) Οι λιάστρες: Ξύλινες κατασκευές για το άπλωμα και στέγνωμα των σαρικιών του καπνού


==============================================

    (6) Βελόνες: Σιδερένιες βέργες για το μπούρλιασμα του φύλλων του καπνού

==============================================

    (7) Κάσα: Ξύλινη κατασκευή για την δημιουργία των δεμάτων

==============================================

ζ. Λοιπά εργαλεία για γενικότερες χρήσεις.

   (1) Κλαδευτήρι: Ψαλίδι σε διάφορα μεγέθη για το κλάδεμα των δένδρων 



==================================

   (2) Τσεκούρι: Εργαλείο κατάληξη σε αιχμηρή άκρη για το κόψιμο ξύλων




==============================================

   (3) Κούτσουρο: Μεγάλος κορμός δένδρου, κατάλληλα διαμορφωμένος για το ποικίλες εργασίες (κόψιμο ξύλων, Κρέατος κτλ)


===============================================

   (4) Καρότσι επί ενός τροχού

==============================================

 (5) ο τσέντζερης (και το καπάκι του) Χαλκωματένιο σκεύος της αγρότισσας για την παρασκευή κάθε είδους φαγητού.Σε τακτά χρονικά διαστήματα έπρεπε να γίνει καθαρισμός από τους λεγόμενους γανωματήδες της εποχής




===============================================

4. Επίλογος : η παραπάνω «εργασία» είναι σίγουρα ελλιπής, όμως είναι ένα βήμα πάνω στο οποίο μπορούμε να βασιστούμε και να αναπτύξουμε ακόμα περισσότερο το θέμα. Θα προσπαθήσω και με την δική σας βοήθεια, να τελειοποιήσουμε αυτό το αφιέρωμα για να αναλογιστούμε όλοι και κυρίως οι νεότεροι, ότι ο κόπος των συγχωριανών μας παλαιότερα, ήταν πολύ μεγαλύτερος και πως όντως το ψωμί έβγανε με πολύ ιδρώτα.

Δημήτριος Γκόγκας

Λόφοι του Δημοτικής Ενότητας Στρυμονικού που έχουν χαρακτηριστεί ως Αρχαιολογικοί τόποι ... γράφει ο Δημήτριος Γκόγκας

Κανένας τόπος στην Ελλάδα δεν υπολλείπεται αρχαιολογικών ευρημάτων. Με αυτή τη σκέψη αναζήτησα στοο Διαδίκτυο και βρήκα πως στη Δημοτική Ενότητα της γενέτειράς μου, έχουν χαρακτηριστεί ως αρχαιολογικοί τόποι τρεις θέσεις.  Δυστηχώς μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, οι Κοινότητες δεν κατόρθωσαν να αναδείξουν τους χώρους αυτούς που χάνονται μέσα στην φθορά του χρόνου. Παραμένει ανεκμετάλευτο ένα μικρό κομμάτι της Ιστορίας αυτών των Κοινοτήτων, που θα μπορούσε σε άλλες περιπτώσεις να αποτελέσει και πόλο έλξης επισκεπτών.

1.       Καλόκαστρο: Θέση "Ασσάρ", στο δυτικό άκρο της Κοινότητας  όπου έχουν ανακαλυφθεί υπολείμματα Βυζαντινού τείχους και ευρήματα κλασσικών, Ελληνιστικών και Ρωμαϊκών χρόνων.

2.           Στρυμονικό: 

      α. Θέση "Καλέ" 4 - 5 χλμ. δυτικά του χωριού όπου υπάρχει αρχαίο κάστρο. 

      β. Θέση "Καστρί" 2 χλμ. ΝΑ του χωριού με προϊστορικό οικισμό.

 οι παραπάνω κυρήξεις προκειμένου να αντιμετωπισθεί με πιο αποτελεσματικό τρόπο η προστασία τους πραγματοποιήθηκαν με το ΦΕΚ : ΥΑ ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Α1/Φ18/68159/3413/4-12-1979 - ΦΕΚ 93/Β/31-1-1980

πιο συγκεκριμένα: 

 

1. Αρχαιολογικός Χώρος στη θέση «Ασσάρ» στο Καλόκαστρο, Δ.Δ. Καλόκαστρου,  Η θέση βρίσκεται σε ύψωμα αμέσως νότιοδυτικά του σύγχρονου οικισμού. Πρόκειται για σημαντική πόλη με διάρκεια ζωής από τους κλασικούς έως τους βυζαντινούς χρόνους χωρίς διακοπή. Σώζεται σε μικρό ύψος οχύρωση βυζαντινών χρόνων.

2. Αρχαιολογικός Χώρος στη θέση «Καλές» στο Στρυμονικό, Δ.Δ. Στρυμονικού,  Στον άνω αρχαιολογικό χώρο έχουν εντοπισθεί υπολείμματα κάστρου στην κορυφή οχυρού υψώματος που βρίσκεται τρία περίπου χλμ. δυτικά –νοτιοδυτικά του σύγχρονου οικισμού. Σώζεται σε μερικά σημεία η οχύρωση σε μεγάλο ύψος. Τα επιφανειακά ευρήματα είναι κυρίως ρωμαϊκών χρόνων.

3. Αρχαιολογικός Χώρος στη θέση «Καστρί» στο Στρυμονικό, Δ.Δ. Στρυμονικού,  Πρόκειται για φυσικό οχυρό ύψωμα, ένα χλμ. περίπου νοτιοανατολικά του σύγχρονου χωριού

 

Η Ιστορία του Στρυμονικού Σερρών ... από τον Δημήτριο Γκόγκα

 

Το 1000- 1100 μ.χ η αστάθεια στην  Δυτική Μακεδονία, αναγκάζει 20 – 25 οικογένειες να εγκαταλείψουν την περιοχή του όρους Όρλιακα των Γρεβενών, το Μέτσοβο  και παίρνοντας τον δρόμο προς τον βορρά, ύστερα από μια στάση, που χρονικά δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε, στην Καρατζόβα της Αριδαίας, να φτάσουν στην περιοχή του Κορφοβουνίου (Σιβρί) όπου δημιουργούν τον πρώτο τους οικισμό, δίνοντας και το όνομα της γενέθλιας περιοχής: Όρλιακο. Η ορεινή τοποθεσία, προφανώς επιλέχτηκε, λόγω των ασχολιών τους στην κτηνοτροφία. Με τον καιρό, οι ανάγκες μεγάλωναν και αναγκάστηκαν να κατέβουν στην πεδινή περιοχή, όπου το έδαφος και κάμπος τους έδινε την δυνατότητα να παράγουν και γεωργικά προϊόντα.
Το 1204 μ.χ η περιοχή πέρασε στα χέρια των φράγκων και παρέμεινε μέχρι και το 1230, οπότε την κατέλαβαν οι Βούλγαροι. 
Το 1245 οι Βυζαντινοί υπό την εξουσία των Παλαιολόγων ανακαταλαμβάνουν την πόλη των Σερρών και την γύρω περιοχή. 
Μέχρι και το 1300-1320 μ.χ  οι κάτοικοι δεν είχαν να αντιμετωπίσουν άλλους σοβαρούς  κινδύνους, ώσπου οι Τούρκοι  στην προσπάθεια τους να καταλάβουν το Βυζάντιο, κατακτούν την περιοχή και εγκαθίστανται στο χωριό, δημιουργώντας ένα ακόμα τσιφλίκι. Εκεί παραμένουν μέχρι και το 1878- 1880, όπου οι Τούρκοι αποφασίζουν να πουλήσουν το Τσιφλίκι στον Έλληνα Γεώργιο Χατζηγεωργίου. Σημαντική είναι η προσπάθεια του Γεωργίου Χατζηγεωργίου να αλλάξει την αναλογία του πληθυσμού στο Όρλιακο και στρέφεται για τον σκοπό αυτό σε όμορες κοινότητες όπως αυτή της Μαγκριώτισσας (Τουρμπέσι ή Τουλμπέσι) με σκοπό να προσελκύσει άλλους Έλληνες, δίνοντας κυρίως οικονομικά κίνητρα (εργασία και αργότερα γη)  Τα κατορθώνει και σε λίγα χρόνια οι Έλληνες αποτελούν την πλειονότητα. Ο πληθυσμός της Κοινότητας  στο τέλος του 19^ου αιώνα αγγίζει τους 1000 κατοίκους. Το 1909 περίπου, ο Χατζηγεωργίου Γεώργιος, στην δύση πλέον της ζωής του και για ανεξακρίβωτους λόγους, αποφασίζει και πουλά το τσιφλίκι στους ντόπιους ακτήμονες- γεωργούς και κτηνοτρόφους.

Το 1913, το χωριό όπως και όλη η περιοχή καταλαμβάνεται από τους Βουλγάρους. Οι κάτοικοι συμμετέχουν στην μάχη του Λαχανά, στην οποία νίκησαν τους βουλγάρους. Την επόμενη χρονιά 1914, κατά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο, η περιοχή αποτελούσε μέρος του θεάτρου επιχειρήσεων και της πρώτης γραμμής του μετώπου. Την Διοίκηση των συμμαχικών δυνάμεων είχε ο Γάλλλος στρατηγός Φος. Οι κάτοικοι της Κοινότητας, πλην ελαχίστων, αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το χωριό για την ασφάλειά τους, μετακινούνται στην περιοχή της Ξυλούπολης και του Λαγκαδά, για να επιστρέψουν με το τέλος του πολέμου το 1918.

Στις 28 Δεκ 1919 αναγνωρίζεται από το ελληνικό κράτος η κοινότητα με την ονομασία Όρλιακο και η σύστασή του επισημοποιείται με το υπ αριθμ: ΦΕΚ 2Α - 04/01/1920. Για την δημιουργία την κοινότητας απαιτήθηκε η συνένωση και άλλων οικισμών. Το Όρλιακο πλέον (1007 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 1920) αποτελείται από:

·       Όρλιακο: 669 κάτ.

·       Τσακαρλή ( Τσακιρλή) : 10 κάτ.

·       Γενή Μαχαλέ: 38 κάτ.

·       Σαλτικλή : 180 κάτ.

·       Σιβρή: 110 κάτ. 

(οι παραπάνω οικισμοί προσαρτήθηκαν  με το υπ αριθμ:ΦΕΚ 2Α - 04/01/1920)

Το 1922, μετά την Μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών, αναχώρησαν όλοι οι Τούρκοι από το χωριό και εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από την Μικρά Ασία, Πόντο (50-60 οικογένειες) (ακριβείς περιοχές από τις οποίες προήλθαν: Τραπεζούντα, Σαμψούντα, Σμύρνη, Ζίγδη και Κιουτάχεια) και Ανατολική Ρωμυλία και Δυτική Θράκη. ( Κοινότητα Κωστί). Ο πληθυσμός του Οικισμού Όρλιακο αγγίζει τους 911 κατοίκους και η Κοινότητα τους 1249 κατ.  

Στις 14/01/1927 με το υπ΄αριθμ: ΦΕΚ 7Α στην Κοινότητα του Όρλιακο προσαρτάται ο οικισμός του Κορφοβουνίου  ενώ  ο οικισμός Σαλτικλή μετονομάζεται σε Καλό Κάστρο (Καλόκαστρο). Παράλληλα καταργούνται οι οικισμοί στην περιοχή Σιβρί και Γενή Μαχαλέ. Πέντε περίπου μήνε αργότερα την 7 Μαίου 1920, ο οικισμός Καλό Κάστρο (Καλόκαστρο) αποσπάται και δημιουργείται ξεχωριστή Κοινότητα, ενώ ο οικισμός του Κορφοβουνίου συμπληρώνει τις αποσπάσεις και προσαρτάται στην Κοινότητα του Καλού Κάστρου (Καλοκάστρου)

Στις 30 Αυγ 1927 αλλάζει η ονομασία του Όρλιακου  σε Στρυμονικό (ή Στρυμωνινό) σύμφωνα με το υπ΄ αριθμ: 179/ΦΕΚ. Η Κοινότητα συνεχίζει να παραμένει γνωστή με το πρώτη της όνομα ( Όρλιακο) το 1936-1937 με την άνοδο του Μεταξά στην εξουσία ήρθε διαταγή στο χωριό για να χρησιμοποιείται πλέον αμετάκλητα η νέα ονομασία: Στρυμονικό (λόγω της γειτνίασής του με τον ποταμό Στρυμόνα) 

Το όνομα Στρυμω(ο)νικό οφείλεται στον  τότε γραμματέα της κοινότητας, Πασχάλη Παπαγεωργίου. 

Ο πληθυσμός σταθεροποιείται στους 1238 κατοίκους.

Στις  16 Μαίου 1928 ο οικισμός Τσακαρλή ή Τσακιρλή καταργείται

Στις 3-4-1930 η κοινότητα εντάχθηκε στην επαρχία Σερρών εκ της επαρχίας Βισαλτίας

Στις αρχές του Β΄ παγκοσμίου πολέμου κάτοικοι επιστρατεύονται και συμμετέχουν ενεργά. Το Στρυμονικό λόγω της θέσης του την περιοχή, γίνεται έδρα του Στρατηγείου με διοικητή τον Δέδε, επιτελάρχες τον Στεργιόπουλο και τον συνταγματάρχη Πάζη.

Η Γερμανική κατοχή στην χωριό ξεκίνησε την 6 Απριλίου του 1941, μετά από ατυχή μάχη στην τοποθεσία Μπέλλες. Οι Γερμανοί στις 9 Σεπτεμβρίου του 1942  σκοτώνουν 9 κατοίκους και καίνε δύο σπίτια, επειδή σε μία από τις τακτικές εφόδους ανακαλύπτουν πολεμικό υλικό φυλαγμένο σε αμπάρια. 

 Παράλληλα στα πλαίσια των Διοικητικών μεταρυθμίσεων την 23/07/1942 η Κοινότητα υπάγεται από την Επαρχία Σερρών του Νομού, στην Επαρχία Βισαλτίας του Νομού Θεσσαλονίκης με το υπ εριθμ: ΦΕΚ 185Α για να επιστρέχει στον Νομό Σερρών και στην επαρχία Βισαλτίας λίγους μήνες αργότερα την 14/11/1942 (ΦΕΚ 292Α). 

Τον Οκτώβριο του 1944 το χωριό απελευθερώθηκε από τους Γερμανούς, καταλήφθηκε όμως από την οργάνωση ΕΛ.Α.Σ που είχε ξεκινήσει δράση στα γύρω βουνά σε ένδειξη διαμαρτυρίας προς την τότε κυβέρνηση. Μια κατάληψη που διήρκησε μέχρι το Μάιο του 1945.

Με την είσοδο του ΕΛ.Α.Σ στο χωριό οι κάτοικοι αντιστάθηκαν και σκοτώθηκαν δύο άτομα από το χωριό : ο Χρήστος Φράντζας και ο Πασχάλης Βέλκος. 

 Στις 08/02/1946 (ΦΕΚ 29Α )η κοινότητα υπάγεται από την Επαρχία Βισαλτίας του Νομού, στην Επαρχία Σερρών του Νομού Σερρών

Το 1949 έπαψε να ενεργεί ο ΕΛ.Α.Σ και από το 1950 και μετά το χωριό ζεί ειρηνικά. 

Ο πληθυσμός

1940: 1238 κάτοικοι

1951 : 1647 κάτοικοι

1961 : 1911 κάτοικοι.

1971 : 1342 κάτοικοι

1981 : 1111 κάτοικοι

1991 : 1152 κάτοικοι
2001 : 1645 κάτοικοι

και ως Δήμος Στρυμονικού: 4532 κάτοικοι

Το 4 Δεκ 1997 με την  Νόμο "" Καποδίστριας"" γίνεται Δήμος και περιλαμβάνει τα χωριά και τους οικισμούς:

·       Στρυμονικό,

·       Ζευγολατειό,

·        Λιβαδοχώρι,

·       Τριάδα,

·       Χείμαρος,

·       Βαρυκό,

·       Κεφαλοχώρι

·        Καλόκαστρο.

Από 1-1-2011 και με τον νέο νόμο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ, εντάσσεται ως Δημοτικό διαμέρισμα, στον νέο Διευρυμένο Δήμο της Ηράκλειας Σερρών

Παρατήρηση: η Αρχαιολογική σκαπάνη έχει ανακαλύψει  στη θέση «Καλές» στο Στρυμονικό,  υπολείμματα κάστρου στην κορυφή οχυρού υψώματος που βρίσκεται τρία περίπου χλμ. δυτικά –νοτιοδυτικά του σύγχρονου οικισμού. Σώζεται σε μερικά σημεία η οχύρωση σε μεγάλο ύψος. Τα επιφανειακά ευρήματα είναι κυρίως ρωμαϊκών χρόνων. Η ανακάλυψη αυτή υποδηλώνει την ύπαρξη οικισμών πολύ πριν την ημερομηνία κατά την οποία ο Ιστορικός τοποθετεί την γέννηση του Στρυμονικού. Επίσης έχει ανακαλυφθεί και σώζεται μέχρι και τις μέρες μας φυσικό οχυρό ύψωμα, ένα χλμ. περίπου νοτιοανατολικά του σύγχρονου χωιού και στη θέση «Καστρί» στο Στρυμονικό, σημείο συνέχειας της Ιστορίας της περιοχής από τα ρωμαικά μέχρι και τα βυζαντινά χρόνια.


Παραπομπές: 

1. Διοικητική Εξέλιξη. Δήμος Στρυμονικού.
2. Διοικητικές μεταβολές / ΟΤΑ - Στρυμονικό Σερρών. Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης.
3. Πρόγραμμα Καλλικράτης - ΦΕΚ Α87 της 07/06/2010
4. ΠΑΣ Στρυμών Στρυμονικού. ΕΠΣ Σερρών.
5. Ιστορία Συλλόγου. Πολιτιστικός Αθλητικός Σύλλογος Στρυμών Στρυμονικού.
6. Σκοπευτικός Όμιλος Στρυμονικού Κένταυρος.
7. Στρυμονικό Σερρών. Δήμος Στρυμονικού.  
8. http://strimoniko.gr